Goedemorgen, welkom bij ZorgKrant.nl

De capaciteit van transgenderzorg groeit aanzienlijk. Met name het aanbod van geestelijke gezondheidszorg is toegenomen en beter verspreid over het land. Deze zorg wordt ook vaker gecontracteerd door de zorgverzekeraars. Maar doordat ook de vraag naar deze zorg flink stijgt, blijven de wachttijden een aandachtspunt, ook voor de zorgverzekeraars. Dit blijkt uit de voortgangsbrief die Kwartiermaker Transgenderzorg Michiel Verkoulen heeft gestuurd aan alle betrokkenen in de transgenderzorg.

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) stelde in 2018 samen met VWS een kwartiermaker aan voor de transgenderzorg. Zijn voornaamste taak is om de wachttijden in de transgenderzorg zoveel mogelijk terug te dringen in samenwerking met de zorgaanbieders, de belangenorganisaties voor transgender personen en de zorgverzekeraars. In de voortgangsbrief geeft hij aan wat er in het afgelopen jaar is veranderd.

Kwartiermaker Michiel Verkoulen legt uit waarom extra aandacht voor snelle en goede zorg voor deze groep belangrijk is: “Het gaat hier niet alleen om zorg, maar deze groep heeft ook te maken met een persoonlijke en maatschappelijke emancipatiestrijd. Als je in de pubertijd zit en je merkt dat je bijvoorbeeld een vrouwelijk lichaam hebt maar je voelt je eigenlijk een jongen, dan geeft dat extra psychologische spanning. Een deel van deze doelgroep heeft dan ook te maken met depressie of is suïcidaal. Als er goede zorg is, kun je dat lijden deels voorkomen.” Ook is het belangrijk dat alle betrokken partijen goed met elkaar samenwerken. Dat is nodig omdat de zorg wordt geleverd in netwerkverband: mensen hebben zorg van verschillende soorten aanbieders nodig. Denk daarbij aan psychologische zorg, endocrinologische (hormoon) behandeling en soms chirurgische behandeling. Door deze netwerkvorming van verschillende zorgaanbieders in zogenaamde ‘decentrale netwerken’  komen er naast het all-in-one zorgaanbod door één zorgaanbieder meer mogelijkheden voor  zorg op maat waarbij de zorg meer op de persoon is gericht.

Meer capaciteit
Als er meer zorg beschikbaar komt, gaat het traject voor de patiënt sneller. Een belangrijke vooruitgang hierbij is gemaakt in de ggz-zorg. “Er zijn nu veel meer plekken in het land waar goede psychologische transgenderzorg wordt geleverd. Voorheen was dat geconcentreerd bij het VUmc in Amsterdam. De nieuwe aanbieders zijn gecontracteerd door de zorgverzekeraars en ze hebben goede netwerkafspraken gemaakt met andere zorgaanbieders. Netwerkafspraken hebben betrekking op samenwerking en verwijzing. De zorgverzekeraars hebben daaraan bijgedragen door mee te denken over hoe die netwerkafspraken eruit moeten zien. Ze stellen dat ook als eis bij het contracteren van deze zorg.” Er is dus meer capaciteit. Die is tussen medio 2019 en 2021 met 58% procent gestegen, zo blijkt uit de brief. Het aanbod van endocrinologische zorg is in die periode zelfs met 133% gegroeid. Zorgverzekeraars hebben deze zorg ook meer ingekocht.

Mensen sneller bij de juiste zorgaanbieder krijgen
Naast uitbreiding van capaciteit is het belangrijk dat patiënten ook de weg naar de zorg kunnen vinden. De kwartiermaker ziet nu nog dat het aantal wachtenden voor zorg in UMC’s hoger is dan het aanbod bij UMC’s. Daarom werken zorgverzekeraars met transgenderorganisaties en de kwartiermaker aan het actiever begeleiden van mensen op de wachtlijst naar een aanbieder waar zij wellicht eerder geholpen kunnen worden, ook buiten de academische setting. Ook in bredere zin is er meer aandacht voor het geven van meer informatie aan transgenders over waar welke zorg beschikbaar is. “Zo is onlangs de website transgenderwegwijzer.nl gelanceerd, waar mensen een overzicht kunnen vinden waar ze welke zorg zo snel mogelijk kunnen krijgen. Dit is een initiatief van patiëntenorganisaties Transvisie en TNN.” Zorgverzekeraars zijn op de goede weg met zorgbemiddeling. De kwartiermaker vindt dat de samenwerking tussen de zorgverzekeraars en de patiëntenverenigingen al een impuls heeft gehad, maar dat die vooral zo moet doorgaan. 

Zorg doelmatiger organiseren
Het blijven stimuleren van zorgaanbod en samenbrengen van zorgverzekeraars en zorgaanbieders ziet Verkoulen ook voor de komende tijd als een belangrijke taak. “Daarnaast is het belangrijk om te kijken of we de transgenderzorg doelmatiger kunnen organiseren. Sommige transgenderpersonen hebben een complexe zorgvraag. Maar voor een groot deel geldt dat ook niet. Deze mensen kunnen sneller zorg krijgen, waarbij bijvoorbeeld minder uitgebreide psychologische hulp nodig is. Als je sneller onderscheid maakt in wie tot welke groep behoort, want dan kan een groot deel van mensen sneller doorstromen. Dat voorkomt onnodige zorg en onnodig lijden.”

Tags bij dit artikel:

• zorgverzekeraars
• Zorgverzekeraars Nederland
• informatie
• transgenders
• zorgaanbieder
• psychologische
• wachtlijst