/a_650_0432.jpg)
Dit kan de diagnose voor dragers van CHEK2-varianten verbeteren
Bij veel vrouwen met een verdenking op borstkanker worden genetische veranderingen gevonden in het CHEK2-gen. In veel gevallen is het onduidelijk hoe deze verandering de functie van het CHEK2-eiwit beïnvloedt en of er sprake is van een verhoogd kankerrisico. Met een functionele test die onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben ontwikkeld, kan dit nu wel bepaald worden. Dit kan de diagnose voor dragers van CHEK2-varianten verbeteren.
“Genetische veranderingen in het CHEK2-gen die bekend staan als schadelijk kunnen, in combinatie met andere factoren, het risico op borstkanker sterk verhogen”, vertelt Rick Boonen, postdoc onderzoeker bij de afdeling Humane Genetica. “Deze vrouwen worden dan ook regelmatig gescreend op borstkanker.” Maar er worden ook vaak veranderingen in het CHEK2-gen gevonden waarover nog maar weinig bekend is. Boonen en collega’s hebben nu een functionele test ontwikkeld die meet wat het effect van deze genetische varianten is op het functioneren van het CHEK2-eiwit. Vervolgens kan gekeken worden of varianten die de eiwitfunctie verstoren ook het risico op kanker verhogen.
Varianten inbouwen
In Cancer Research beschrijven de onderzoekers hoe de test is ontwikkeld. “We hebben in het DNA van muizen het CHEK2-gen uitgeschakeld om vervolgens een menselijk CHEK2-gen in te bouwen met de variant waarin we geïnteresseerd zijn”, vertelt Boonen. “Daarna meten we of het CHEK2-eiwit zijn normale functie, kan uitvoeren. Lukt dit niet meer? Dan noemen we het een schadelijke variant.”
Zeldzame varianten
Er werd vervolgens onderzocht of schadelijke varianten ook het risico op kanker verhogen. Hiervoor maakten de onderzoekers gebruik van gegevens van ruim 50.000 patiënten en 50.000 gezonde mensen uit het BRIDGES-cohort. Boonen: “We hebben gekeken hoe vaak de varianten voorkomen in beide groepen. Zo konden we uitrekenen welke varianten het risico verhogen.” Veel varianten zijn heel zeldzaam waardoor het alsnog lastig is om het risico op kanker te bepalen. De onderzoekers hebben daartoe schadelijke varianten gegroepeerd op basis van functie. Deze groep aan varianten wordt vergeleken met varianten waarover wel veel bekend is. Zo kan ook voor deze zeldzame varianten het risico op kanker berekend worden.
Onzekerheid wegnemen
Omdat door deze test voor veel meer CHEK2-varianten het risico op kanker bekend is, kan de klinisch geneticus betere keuzes maken en de patiënt beter informeren. Volgens hoogleraar Humane Genetica Haico van Attikum kan deze test mogelijk veel onzekerheid wegnemen bij beide partijen. “Voor klinisch genetici is deze informatie belangrijk omdat het helpt bij de interpretatie van de uitkomst van genetische testen, waarmee een betere diagnose voor dragers van zeldzame varianten in het CHEK2-gen gesteld kan worden.”
