Kinderen snel op de been dankzij 3D-geprinte prothese

Een kinderorthopeed houdt zich bezig met afwijkingen van de botten, gewrichten, banden, spieren en pezen van kinderen

We staan op Wereldkinderkankerdag stil bij alle kinderen die kanker hebben of hebben gehad. In het Leids Universiteit Medisch Centrum (LUMC) spreken we daarom met Michiel van de Sande. Hij is in 2020 benoemd tot hoogleraar orthopedische oncologie in het LUMC en werkt ook als oncologisch kinderorthopeed in het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie (PMC).

Dat hij kinderarts zou worden, wist Michiel al op jonge leeftijd. De keuze om zich specifiek te richten op orthopedische kinderoncologie maakte hij pas in het LUMC. Een kinderorthopeed houdt zich bezig met afwijkingen van de botten, gewrichten, banden, spieren en pezen van kinderen.

Bij orthopedische kinderoncologie richt de orthopeed zich op kinderen met kwaadaardige tumoren in dit weefsel. Waar vroeger in veel gevallen een amputatie nodig was, is dit tegenwoordig door moderne technologie in slechts 10% van de gevallen nodig. Michiel behandelt onder andere kinderen met een zeldzame vorm van bottumoren genaamd Ewing-sarcomen. Een Ewing-sarcoom is de tweede meest voorkomende kwaadaardige bottumor uitgaande van het bot bij kinderen.

Bijzondere operatie in het LUMC
De behandeling van deze zeldzame vorm van bottumoren vraagt om een perfect op elkaar afgestemd team. Dat maakt gebruikt van moderne technieken. “We werken nauw met elkaar samen binnen de vijf centra in Nederland, zodat we zo snel mogelijk duidelijkheid scheppen voor kinderen en hun ouders. Doordat de zorg voor deze kinderen in Nederland gecentraliseerd en erg gepersonaliseerd is, kunnen wij een unieke en voor het kind meest optimale zorg bieden”, legt Michiel uit.

Binnenkort opereert de kinderorthopeed  een jongen met een Ewing-sarcoom in zijn bekken. Tijdens de operatie wordt door middel van computernavigatie in beeld gebracht wat gezond bot is en wat tumor. Michiel: “Wij kunnen dit met het blote oog namelijk niet zien, maar de computer vertelt ons exact waar we wel en waar we niet moeten opereren. Hierdoor kan het deel van het bot met de tumor met uiterste precisie worden verwijderd.” Voorafgaand aan de operatie wordt er met een 3D-printer een unieke en op maat gemaakte bekkenprothese gemaakt. Die past als een perfect passend puzzelstukje op de plek waar het bot verwijderd is. Deze nieuwe techniek zorgt ervoor dat de jongen al na zes weken weer zonder krukken zou kunnen lopen – voorheen duurde dit soms wel een jaar.

“Door de goede samenwerking binnen ons multidisciplinaire team en nieuwe technieken kunnen wij kinderen die deze complexe zorg nodig hebben een zo’n optimaal mogelijke behandeling aanbieden. Zo zorgen we dat hun kwaliteit van leven zo goed mogelijk is. Dat is waar het voor mij om gaat.” – Michel van de Sande  

Wens van kind staat centraal
Michiel van de Sande: “Er komt ontzettend veel kijken bij dit soort operaties. Allereerst is de diagnose ingewikkeld, bijvoorbeeld omdat deze vorm van botkanker kan lijken op goedaardige tumoren. Doordat verschillende medisch specialisten binnen het LUMC met elkaar schakelen, kunnen wij snel een diagnose geven. Daarna komt de uitdaging om samen met het kind en de ouders de juiste keuze te maken.” De wens van het kind staat hierbij centraal, zegt hij. “Als een kind aangeeft graag nog te willen kunnen voetballen, maken wij andere keuzes. De keuze kan wellicht betekenen dat de revalidatie langer is, maar de belastbaarheid van het bot daarna wel een goed potje voetbal aankan. Wij als team moeten ervoor zorgen dat de zorg optimaal is voor het kind. Want het gaat uiteindelijk om het kind. Gelukkig kunnen we die betere en veiligere zorg dankzij moderne technieken en goede samenwerking bieden.”

Het LUMC is een landelijk, internationaal erkend centrum voor behandeling van patiënten met deze zeldzame vorm van botkanker. In het PMC worden jaarlijks ongeveer 35 kinderen met een dergelijke aandoening gezien. In samenwerking met het PMC wordt er gekozen voor de optimale zorg. Soms is deze zorg alleen in het LUMC mogelijk en worden deze kinderen daarom in Leiden chirurgisch behandeld. De hierboven genoemde operatie met een 3D geprinte bekken prothese wordt slechts  10 keer per jaar in Nederland uitgevoerd.  

Tags bij dit artikel:

• LUMC
• kinderorthopeed
• medisch specialisten
• operatie
• complexe
• botten