Operaties knie, heup en staar kennen grote verschillen in wachttijden

Over het algemeen is de wachttijd korter bij een zbc (zelfstandig behandelcentra)

Door de corona-pandemie en het personeelstekort zijn de wachttijden en het aantal mensen dat extra wacht op een behandeling enorm toegenomen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft gekeken naar de wachttijden van een heupvervanging, knievervanging en een staaroperatie. In de afgelopen drie maanden ziet de NZa grote verschillen tussen ziekenhuizen, universitair medisch centra (umc) en zelfstandig behandelcentra (zbc). Over het algemeen is de wachttijd korter bij een zbc. Niet iedereen komt in aanmerking voor een behandeling bij een zbc. Toch loont het voor patiënten die wachten om verder te kijken en bijvoorbeeld de zorgverzekeraar te bellen voor zorgbemiddeling.

Grote verschillen
In de laatste monitor Toegankelijkheid van zorg heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) opnieuw vastgesteld dat het ziekenhuizen niet lukt om de uitgestelde zorg in te halen. In een nieuwe informatiekaart  hebben we het verschil in wachttijden voor de drie meest uitgestelde operaties op een rij gezet. Het verschil in wachttijden tussen deze instellingen is groot. Dat is deels te verklaren doordat umc’s vaker specialistische behandelingen doen. Hierdoor kan de wachttijd langer zijn. En zbc’s kunnen niet alle patiënten aannemen. Zo zijn er uitzonderingen wanneer er bijvoorbeeld bepaalde medicatie in het spel is of er een intensive care-bed stand-by moet staan tijdens de operatie. 

Kortere wachttijd zbc
Uit onze analyse blijkt dat de wachttijd over het algemeen korter is bij een zbc. Zo kon je voor een staaroperatie de afgelopen drie maanden gemiddeld 2,9 weken eerder terecht bij een zbc dan bij een ziekenhuis. Kijken we naar een heupvervanging, dan kon je gemiddeld 8 weken eerder bij een zbc terecht dan bij een ziekenhuis. Voor een knievervanging is dit zelfs gemiddeld 8,4 weken eerder. De NZa blijft de komende periode de wachttijden op deze en andere behandelingen monitoren. 

Stappenplan
De verschillen in wachttijden maken duidelijk dat het voor mensen die wachten op zorg kan lonen om te onderzoeken of zij sneller toegang tot zorg kunnen krijgen. Houd daarbij rekening dat niet iedereen in elk type ziekenhuis geholpen kan worden. Om erachter te komen of het mogelijk is om ergens anders geholpen te worden, kunnen mensen op de website van de instelling kijken of contact opnemen met hun behandelend arts of huisarts. Wanneer het wel mogelijk is om ergens anders behandeld te worden, dan kunnen de volgende stappen worden genomen:

1. Kijk op Zorgkaart Nederland voor de wachttijden voor de behandeling waar het om gaat. Hier kunnen ook voorkeuren worden aangeven, bijvoorbeeld de reisafstand tot het ziekenhuis met de kortere wachttijd.
2. Is er inderdaad een kortere wachttijd, dan zijn er een aantal mogelijkheden:

• Neem contact op met de zorgverzekeraar en vraag om hulp (zorgbemiddeling). Zorgverzekeraars hebben een speciale afdeling die bemiddelen naar een instelling met een kortere wachttijd. Dit valt onder het verzekerd pakket. 
• Neem contact op met de behandelend arts of huisarts om de mogelijkheden te bespreken. 
• Neem zelf contact op met het ziekenhuis of de zbc waar de wachttijd korter is.

Tags bij dit artikel:

• huisarts
• wachttijden
• NZa
• ziekenhuis
• instellingen
• operaties
• personeelstekort
• medisch specialistische behandelingen