Het ministerie van VWS publiceerde onlangs een discussienota over de toekomst van de zorg

Hoe ziet de zorg er in de toekomst uit? Het ministerie van VWS publiceerde hierover onlangs een discussienota. De ideeën in die nota gaan waarschijnlijk een rol spelen in een nieuw regeerakkoord. Ieder(in) reageerde samen met andere organisaties: ‘Veel aandacht voor medische zorg, maar helaas te weinig visie op gehandicaptenzorg, inclusie en verbeteringen voor mensen met een beperking of chronische ziekte.’

Vooral aandacht voor medische zorg
De VWS-discussienota “Zorg voor de Toekomst” staat vooral in het teken van zaken als medische zorg, ouderenzorg, preventie en leefstijl. Dat is mooi, maar waar is de visie op de gehandicaptenzorg, vragen de organisaties zich af in hun reactie op het discussiestuk. ‘Aandacht voor leefstijl is natuurlijk belangrijk, maar een levenslange beperking en de meeste chronische ziekten worden hiermee niet voorkomen.’ Hoe gaat het dan in de toekomst als je die levenslange beperking en die chronische ziekte wel hebt?

Inclusie van belang in visie op zorg
‘De beste vorm van preventie (voorkomen van zorg) voor onze achterban die kan participeren is inclusie. Dit betekent verbeteren van de mogelijkheid om maatschappelijk mee te kunnen doen door te werken aan de toegankelijkheid van de samenleving. Het belang van inclusie moet ook in een toekomstvisie op zorg veel meer aandacht krijgen’, merken de organisaties op.

Gezondheid bewoners instellingen moet terugkomen in een toekomstvisie
Als het gaat om mensen die in instellingen wonen lijkt er juist te weinig aandacht te zijn voor preventie, gezondheid en goede zorg. Maatschappelijk participeren is voor hen vaak lastig, maar er zijn in de directe zorg voor deze mensen veel mogelijkheden om hun gezondheid te bevorderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. In een visie op de toekomst van de zorg mogen verbeterplannen hiervoor niet langer ontbreken.

Zorgaanbod volgt op wat mensen nodig hebben, niet andersom
De nota besteedt veel aandacht aan allerlei veranderingen onder de noemer “De juiste zorg op de juiste plek”. ‘De cliënt’ staat daarbij in naam centraal, maar de zorg wordt in de praktijk geregisseerd of geregeld door ‘regiobeelden’, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Dit maakt de zorg erg aanbodgericht, terwijl de mensen om wie het gaat niet echt in beeld zijn.

Koester eigen initiatieven, zoals voor wonen
Wat tevens mist is een visie op eigen regie en initiatief van mensen met een beperking en hun omgeving. Zij kunnen als gelijkwaardige partij een bijdrage leveren aan kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg (door bijvoorbeeld lage overheadkosten).
Denk bijvoorbeeld aan het persoonsgebonden budget (pgb) waarmee mensen heel doelmatig zelf zorg kunnen inkopen. Maar ook aan kleinschalige wooninitiatieven vanuit mensen zelf, waarin ouders en naasten van mensen met een beperking initiatief nemen en veel werk verzetten.

Kom dus met een goed plan voor de gehandicaptenzorg
Het onderbelicht laten van zorg en ondersteuning voor mensen met een beperking en chronische ziekte loopt als een rode draad door de VWS-discussienota. De organisaties doen in hun reactie de oproep om serieus werk te maken van een integraal plan voor de gehandicaptenzorg en willen hier graag met het ministerie van VWS en politieke partijen over in gesprek.

De reactie wordt ondersteund door Per Saldo, KansPlus, Sien, EMB Nederland, de meedenkgroep Zorg en Ondersteuning, Vereniging Spierziekten Nederland, Longfonds & VDN, Mi ta Stimabo (organisatie voor en door mensen met een visuele beperking), Dwarslaesie Organisatie Nederland.

Internetconsultatie discussiestuk “Zorg voor de toekomst” – Ministerie VWS – jan 2021

Discussienota ministerie van VWS – Zorg voor de Toekomst

Toekomstvisie voor zorg kan niet zonder volwaardig plan gehandicaptenzorg