Vanaf de invoering van de nieuwe donorwet geven meer mensen hun eigen keuze door
Op 1 juli 2021 hebben 10,6 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Dat is 75 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder. 4,8 miljoen mensen gaven toestemming voor orgaandonatie. Dat is ten opzichte van begin 2020 een stijging van bijna een miljoen. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie gaf nam ook toe, van 2,3 miljoen in 2020 naar 4,3 miljoen in 2021. Dit blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister.
In de nieuwe Donorwet van 1 juli 2020 is geregeld dat alle inwoners van Nederland van 18 jaar of ouder, wanneer zij zelf geen keuze vastleggen, in het Donorregister worden opgenomen met de registratie ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’. In de oude Donorwet moest expliciet een keuze worden gemaakt. Op 1 juli 2021 hadden 3,3 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder geen eigen keuze ingevuld. Zij stonden daarom met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ in het Donorregister.
Toestemming met of zonder donatiebeperking
Op 1 juli 2021 hadden 10,6 miljoen mensen van 18 jaar of ouder een eigen keuze vastgelegd in het Donorregister. Begin 2020 waren dat er 6,9 miljoen. Het aantal mensen van 18 jaar of ouder dat toestemming geeft voor orgaandonatie neemt jaarlijks toe. De toename in absolute aantallen was op 1 juli 2021 groter dan de jaren daarvoor. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, neemt sinds 2016 toe, van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 2,3 miljoen in 2020 en tot 4,3 miljoen in 2021.
Vanaf de invoering van de nieuwe donorwet geven meer mensen hun eigen keuze door. Begin 2020 heeft 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister, op 1 juli 2021 was dat 75 procent.
Op 1 juli 2021 gaf 45 procent van de mensen die zelf een keuze hadden gemaakt toestemming voor orgaandonatie, 41 procent gaf geen toestemming en 14 procent wenste de keuze hierover aan een nabestaande of een aangewezen persoon te laten. Begin 2020 was het aandeel geregistreerde mensen dat geen toestemming gaf lager (34 procent) en het aandeel dat toestemming gaf was hoger (55 procent).
Vooral 18- tot 20-jarigen nog geen keuze gemaakt
Vooral jongeren hebben nog geen keuze gemaakt. 41 procent van de 18- tot 20-jarigen had op 1 juli 2021 nog geen keuze gemaakt en stond geregistreerd in het Donorregister met geen bezwaar tegen orgaandonatie. Van de 50-plussers was dat 17 procent.
Mensen van 20 tot 70 jaar gaven vaker toestemming voor orgaandonatie dan geen toestemming. 80-plussers gaven twee keer zo vaak geen toestemming als wel toestemming (51 procent tegen 25 procent).
Vrouwen hebben vaker dan mannen een keuze geregistreerd in het Donorregister (79 procent tegen 71 procent), en gaven ook vaker toestemming voor orgaandonatie (38 procent tegen 31 procent).
Regionale verschillen in donatiebereidheid
In acht gemeenten, Oirschot, Goirle, Beek, Voerendaal, Stein, Sint-Michielsgestel, Gulpen-Wittem en Nuenen, Gerwen, lag de donatiebereidheid het hoogst; daar had 81 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Het laagste aandeel volwassenen dat een eigen keuze heeft ingevuld in het Donorregister was op Vlieland (64 procent), op Urk (65 procent) en in Amsterdam (67 procent).
De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Oost Gelre en Rozendaal (beide 46 procent) en Hilvarenbeek (45 procent). De gemeenten met het laagste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Urk (15 procent) en Neder-Betuwe (21 procent).
De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die geen toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Neder-Betuwe (42 procent), Tholen (40 procent), Rotterdam, Alblasserdam en Ridderkerk (39 procent). Hilvarenbeek, Reusel-De Mierden en Rozendaal zijn de gemeenten met het laagste aandeel dat geen toestemming gaf (alle drie 20 procent).