Gebruik van biologicals neemt toe

Biologicals worden zo genoemd omdat ze zijn gemaakt van eiwitten van levende organismen

Het gebruik van biologicals neemt ook in 2020 weer toe. Naar verwachting zullen poliklinische apotheken dit jaar aan zo’n 60.000 patiënten een biological of een biosimilar verstrekken, een groei van ruim 10% ten opzichte van 2019. Bij ruim de helft van de verstrekkingen is een reuma­toloog de voorschrijver. Dat schrijft de SFK deze week in het Pharmaceutisch Weekblad.

Biologicals zijn biologische geneesmiddelen. Ze worden zo genoemd omdat ze zijn gemaakt van eiwitten van levende organismen. De oudste en meest bekende biological is insuline. Tegenwoordig doelt men met biologicals vaak op de groep die wordt toegepast bij chronische ontstekingsziekten, zoals reumatoïde artritis, psoriasis en chronische darmontstekingen, zoals de ziekte van Crohn. Bij deze ziekten is het immuunsysteem te actief en valt het ook het eigen lichaam aan, waardoor ontstekingen ontstaan. Deze biologicals onderdrukken de werking van het immuun-systeem.

Sinds enkele jaren zijn van biologicals waarvan het patent is verlopen, zogeheten biosimilars, beschikbaar. Deze biosimilars zijn doorgaans goedkoper dan de originele biologicals en lijken er in grote mate op, maar zijn geen exacte kopie.

De twee meestgebruikte biologische geneesmiddelen die de werking van het immuunsysteem onderdrukken, zijn etanercept en adalimumab. Bij beide middelen gebruikten in januari 2019 ongeveer één op de vijf gebruikers een biosimilar. Dat aandeel steeg eind 2020 voor etanercept naar ongeveer één op de drie, en voor adalimumab naar ongeveer de helft.
De SFK schat in dat het totale aantal gebruikers van biologicals – inclusief biosimilars – in 2020 uitkomt op ongeveer 60.000. Dat is een groei van ruim 10% ten opzichte van 2019.

Voorschrijver
Ongeveer 55% van alle biologicals wordt in 2020 voorgeschreven door reumatologen. Zij zijn daarmee de grootste groep voorschrijvers. Biologicals nemen bij reumatologen een steeds belangrijker deel van hun voor-schrijfarsenaal in. Van alle recept-plichtige geneesmiddelen die politheken verstrekken op basis van een voorschrift van een reumatoloog, is 40% een biological. In 2019 was dat nog 33%.

Aantal gebruikers van biologicals komt in 2020 uit op 60.000
Dermatologen nemen met 14% van alle biological-verstrekkingen de tweede plaats in de ranglijst van meest voorschrijvende specialismes voor hun rekening. Dermatologen schrijven in de meeste gevallen niet--biologische geneesmiddelen voor, al nemen de biologicals wel een grotere plek in. Het aandeel biologicals binnen alle voorschriften van dermatologen bedraagt 11%. In 2019 was dat nog 7%. Bij maag-darm-leverartsen maken biologicals dit jaar 17% van hun totale receptenstroom uit, tegenover 11% vorig jaar.

Tags bij dit artikel:

• geneesmiddelen
• chronische
• ontstekingsziekten
• SFK
• immuunsysteem