Ontdekking waarom immuuntherapie soms niet werkt

Het immuunsysteem speelt een belangrijke rol bij het opruimen van tumorcellen

Immuuntherapie is een veelbelovende behandeling tegen kanker, maar bij sommige patiënten werkt de behandeling niet of zelfs averechts. Onderzoekers van het Erasmus MC en het LUMC ontdekten nu dat dit komt doordat de immuuntherapie afweer-onderdrukkende cellen aanzet.

Het immuunsysteem speelt een belangrijke rol bij het opruimen van tumorcellen. Tumorcellen kunnen zichzelf verdedigen tegen een aanval door het immuunsysteem te misleiden en af te remmen. Zo kunnen tumorcellen binden aan specifieke schakelaars (PD-1) op cellen van het immuunsysteem. Dat vermindert de werking van deze immuuncellen, waardoor tumorcellen door blijven groeien.

Immuuntherapie blokkeert deze binding, waardoor immuuncellen weer geactiveerd raken en de tumorcellen kunnen aanvallen. Immuuntherapie is een veelbelovende behandeling, maar een groot deel van de kankerpatiënten is ongevoelig. Tot op heden was de reden daarvoor niet volledig bekend.

Immuunreactie afgeremd
Onderzoekster Mandy van Gulijk van de afdeling Longgeneeskunde van het Erasmus MC ontdekte dat bij muizen en bij patiënten die ongevoelig zijn voor immuuntherapie, de therapie voornamelijk een ongewenst effect heeft op het immuunsysteem. Dit komt doordat de immuuntherapie regulatoire T-cellen stimuleert. Dat is het deel van het immuunsysteem dat immuunreacties onderdrukt.

Van Gulijk legt uit: ‘De stimulatie van de regulatoire T-cellen belemmert de werking van immuuntherapie, omdat daarmee het positieve effect van de behandeling teniet wordt gedaan. In plaats van dat de immuuntherapie het afweersysteem stimuleert om de tumorcellen op te ruimen, wordt het juist afgeremd.’ Deze belangrijke kennis kan worden gebruikt om nieuwe behandelingen te testen waarbij juist de negatieve werking van regulatoire T-cellen op de immuuntherapie wordt voorkomen.

In het onderzoek werkten het Erasmus MC (prof.dr. Joachim Aerts, dr. Floris Dammeijer) en het LUMC (prof.dr. Thorbald van Hall) nauw samen. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Science Immunology. Lees hier en hier over eerder onderzoek.

Bron: Erasmus MC

Tags bij dit artikel:

• Immuuntherapie
• Erasmus MC
• immuunsysteem
• negatieve
• tumorcellen
• T-cellen
• werking