De pilot is een onderdeel van een bredere aanpak om meer te investeren in preventie om ons zorgstelsel toekomstbestendig te houden
Vanaf 1 januari 2020 heeft het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) een gespecialiseerde verslavingspoli voor de patiënten in het ziekenhuis te beginnen voor longpatiënten die roken. Dit is het resultaat van een landelijk unieke samenwerking met Verslavingszorg Noord Nederland (VNN). Door het in huis halen van de specialistische kennis van VNN, de specialist op het gebied van verslavingszorg in het noorden, wordt de verslavingszorg nu verder uitgebreid en vooral dichter bij de patiënten gebracht.
Preventie
De pilot is een onderdeel van een bredere aanpak om meer te investeren in preventie om ons zorgstelsel toekomstbestendig te houden. Gecombineerde leeftstijlinterventie (GLI) maakt daar deel van uit: wat heeft iemand nodig om fitter en vitaler te worden. “Patiënten moeten nu vaak bij verschillende loketten aankloppen voor verschillende leefstijlproblemen, zoals roken, alcoholgebruik, ongezond eten, teveel zitten en psychische klachten”, legt Robert van de Graaf, verslavingsarts van de VNN, uit. “Onze droom is om een specialistisch leefstijlcentrum te worden voor de regio, waarin we een geïntegreerd hulpaanbod hebben voor alle patiënten die ons nodig hebben, te beginnen met stoppen met roken.”
Consult verslavingsarts
In het WZA is al langer stoppen met roken zorg beschikbaar. Longpatiënten met een tabaksverslaving, die gemotiveerd zijn om te stoppen met roken, krijgen in de nieuwe opzet een consult bij een verslavingsarts van VNN. Deze arts brengt de problematiek van de patiënt in kaart en verzorgt eventuele ondersteunende medicatie en afstemming met medisch specialisten en huisarts. Daarnaast ontvangen deze patiënten begeleiding van een specialistische verslavingscoach. Die biedt advies en steun op maat, ook als het even moeilijker gaat.
Zowel de verslavingsarts als de verslavingscoach werken nauw samen met de longverpleegkundigen, longartsen, diëtisten en fysiotherapeuten van de polikliniek Longgeneeskunde van het WZA.
Belang
Tabakverslaving is een ernstige potentieel dodelijke ziekte. Per jaar sterven 20.000 mensen aan de gevolgen van er van. Dat betekent dat er elk half uur iemand eraan overlijdt. Roken leidt onder meer tot ernstige longaandoeningen, zoals longkanker en COPD. Het is daarom van groot belang dat mensen die in behandeling zijn voor longaandoeningen, stoppen met roken. Dit vergroot de kans op genezing, verbetert de resultaten van de longbehandeling en verlaagt de kans op complicaties. De samenwerking met VNN betekent dat longpatiënten die roken, voortaan gespecialiseerde verslavingszorg krijgen aangeboden. Dit vergroot de kans dat ze stoppen.
Sneller doorverwijzen
Met het in huis halen van specialistische verslavingszorg kunnen longartsen van het WZA makkelijker doorverwijzen. Patiënten kunnen daardoor sneller terecht bij de verslavingszorg. De verschillende specialismen onder één dak maken de zorg dus een stuk efficiënter. Dat de verschillende specialisten onder één dak zitten, maakt de zorg vooral ook effectiever. “De stoppen met roken-zorg kan nu veel makkelijker geïntegreerd worden in het behandelplan”, zegt Sander de Hosson, longarts in het WZA. “Niet elke patiënt heeft een intensief behandeltraject vanuit de verslavingszorg nodig, soms kan een enkel consult voldoende zijn om daarna zelf of met hulp van de huisarts toch van het roken af te komen. We gaan met elkaar zoeken naar de juiste zorg door de juiste persoon op de juist plek en op het juiste moment” zegt Robert van de Graaf.
Pilot
Het aanbieden van de specialistische verslavingszorg is een pilot. Na drie maanden, een half jaar en een jaar wordt de pilot geëvalueerd. Verslavingsarts Robert van de Graaf: “We kijken naar wat het effect is op de longaandoeningen, de verslavings- en leefstijlproblematiek en op de kwaliteit van leven van de patiënten. Ook kijken we of we doelmatiger kunnen werken door anders te organiseren. We willen waarde toevoegen aan de huidige zorg zonder dat we alles willen overnemen”
Vergoeding
De behandeling van tabaksverslaving door de verslavingszorg wordt niet vergoed terwijl roken de grootste oorzaak van ziekte en vroegtijdig overlijden is. Het WZA en VNN onderzoeken samen de mogelijkheden om de behandeling van tabaksverslaving vergoed te kunnen krijgen. Ook verkennen het WZA en VNN hoe in de toekomst ook aan andere leefstijlgebieden (bijvoorbeeld minder alcohol drinken) aandacht kan worden besteed. Er zijn inmiddels gesprekken gevoerd met diverse zorgverzekeraars en het Ministerie van VWS over onder meer duurzame financiering. De eerste reacties zijn positief.