Generieke, ofwel merkloze, geneesmiddelen zijn gemiddeld goedkoper dan spécialités, merkgeneesmiddelen die al dan niet (nog) gepatenteerd zijn

Verstrekkingen van generieke geneesmiddelen maakten in 2024 net geen 79% uit van alle verstrekkingen van receptplichtige pakketgeneesmiddelen. Hiermee ligt het percentage generiek 0,7%-punt lager dan een jaar eerder. Het is voor het eerst dat het aandeel krimpt. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.

Generieke, ofwel merkloze, geneesmiddelen zijn gemiddeld goedkoper dan spécialités, merkgeneesmiddelen die al dan niet (nog) gepatenteerd zijn. Van alle verstrekkingen in 2024 betreft net geen 79% een generiek middel. In tegenstelling tot de trend van de afgelopen jaren is dit aandeel voor het eerst gekrompen. Ten opzichte van 2023 lag het aandeel 0,7%-punt lager. Deze krimp is toe te schrijven aan meer verstrekkingen van spécialité geneesmiddelen, waardoor het aandeel spécialité toenam met 0,8%-punt tot 18%.

Spécialité
Drie geneesmiddelen zijn hoofdverantwoordelijk voor de sterke toename van het aantal spécialité verstrekkingen in 2024. Als eerste is dit apixaban, waarvan het aantal spécialité verstrekkingen meer dan verdubbelde tot 1,9 miljoen. Reden hiervoor is het verbod op apixaban generiek, na een rechterlijke uitspraak in augustus 2023 die oordeelde dat de generieke producten inbreuk maken op het octrooi van het merkproduct.

Het tweede middel met veel meer spécialité verstrekkingen is salbutamol. Vanwege een wereldwijd tekort aan dit middel gaf de IGJ in juni 2024 een tekortenbesluit af, waarmee geneesmiddelen uit het buitenland tijdelijk beschikbaar komen in Nederland. Dit zijn vooral merkmiddelen, waardoor het aandeel salbutamol spécialité toenam met 48% tot bijna 1,4 miljoen verstrekkingen.

Toename spécialité door verbod, tekort en gewijzigde voorschrijfstandaard
Het derde middel is SGLT-2-remmer dapagliflozine, dat alleen als merkmiddel beschikbaar is. Doordat in de herziene voorschrijfstandaard diabetespatiënten met een zeer hoog cardiovasculair risico eerder starten met een SGLT-2-remmer, steeg het aantal verstrekkingen van dapagliflozine met 49% tot zo’n 1,2 miljoen.

Gekeken naar kosten tegen apotheekinkoopprijs hebben de spécialités met 61% een veel groter marktaandeel dan de generieke middelen met 27%. Naast deze twee productgroepen verstrekten openbare apotheken in 2024 in nog geen 2% van de gevallen een parallel geïmporteerd middel, tegen 9% van de kosten. Deze uit andere EU-landen geïmporteerde middelen zijn vaak merkgeneesmiddelen. De overige verstrekkingen (1%) zijn voornamelijk apotheekbereidingen, met een kostenaandeel van ruim 3%.

Bron: SFK