Huisartsen in de tweede lockdown schrijven vaker antidepressiva voor aan jongeren
Openbare apotheken verstrekten in 2020 aan 51.000 jongeren tussen de 6 en 24 jaar minstens een keer een antidepressivum. Hiermee ligt hetaantal gebruikers 4% hoger dan in 2019. Deze toename is sterker dan in eerdere jaren en zit bij de jongvolwassenen.
Volgens de gangbare richtlijnen dienen artsen terughoudend te zijn met het voorschrijven van antidepressiva aan kinderen en jongeren tot 25 jaar, onder meer vanwege een verhoogd risico op suïcidaliteit door gebruik van deze medicatie. In 2020 kregen ruim 51.000 jeugdigen tussen de 6 en 24 jaar een antidepressivum via de openbare apotheek, 1,5% van alle personen in deze leeftijdsgroep. De meerderheid is ouder dan 18 jaar (87%). Het aantal jeugdige gebruikers in 2020 ligt 4% hoger dan een jaar eerder, wat een sterkere groei is dan in 2019 (2,6%) en 2018 (0,1%). Het zijn de jongvolwassenen die vaker antidepressiva zijn gaan gebruiken, terwijl het aantal tieners met antidepressiva juist wat afnam. Deze bevindingen sluiten aan op de uitkomsten van recent onderzoek van het Nivel, waaruit bleek dat huisartsen in de tweede lockdown vaker antidepressiva voorschreven aan jongeren.
Eerste keus
Voor alle patiënten die met antidepressiva beginnen, ongeacht leeftijd, hebben middelen uit de groep selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) de voorkeur, vanwege een gunstiger bijwerkingenprofiel dan de tricyclische antidepressiva (TCA’s).
Meest gebruikte antidepressivum anders voor meer- en minderjarigen
Bij jongeren tot 18 jaar is fluoxetine het eerstekeusmiddel. Bij onvoldoende respons kunnen sertraline of citalopram worden ingezet. TCA’s zijn niet effectief gebleken bij minderjarigen en worden daarom ontraden. Voor 18-plussers zijn naast fluoxetine ook sertraline, citalopram en paroxetine geschikt om mee te starten. In lijn met de standaarden is het meest gebruikte middel door minderjarigen fluoxetine, met 3100 gebruikers in 2020, gevolgd door sertraline (1900) en citalopram (1600). Bij jongeren van 18 tot en met 24 jaar gaat citalopram aan kop met 9300 gebruikers, daarna komt sertraline (7800) en dan fluoxetine (6900). In beide top 5’s staat één TCA: amitriptyline. Omdat amitriptyline meer indicaties heeft, valt niet te zeggen in hoeverre het middel bij jongeren voor depressie wordt toegepast.