Klinische trial met contrastvloeistof ferrotran

Contrastvloeistof ferrotran maakt zeer kleine uitzaaiingen in de lymfeklieren heel goed zichtbaar op de MRI

SPL Medical, gevestigd op de Novio Tech Campus in Nijmegen, start een internationale registratie-studie voor contrastvloeistof ferrotran. Het onderzoek, dat de diagnostische kracht van het middel moet aantonen, vindt plaats in tien ziekenhuizen in Duitsland, Zwitserland en Nederland, onder andere in het Radboudumc.

Mini-uitzaaiingen in beeld
Contrastvloeistof ferrotran, een product van Radboudumc spin-off SPL Medical, maakt zeer kleine uitzaaiingen in de lymfeklieren heel goed zichtbaar op de MRI. Zelfs mini-uitzaaiingen van kleiner dan twee millimeter zijn ermee in beeld te brengen. Het middel bestaat uit nano-ijzerdeeltjes, die normale lymfklieren op een MRI ‘zwart’ maken, terwijl afwijkende kliertjes wit kleuren. Hierdoor kunnen ze zeer goed van elkaar worden onderscheiden. Omdat ferrotran ook de lymfevaten zichtbaar maakt, kunnen de mini-uitzaaiingen ook uitstekend worden gelokaliseerd. Dat maakt behandeling - bijvoorbeeld gerichte bestraling - in een vroege fase mogelijk, waardoor er minder bijwerkingen zijn en de kans op genezing toeneemt. Andere diagnostische technieken krijgen dergelijke kleine uitzaaiingen niet in beeld. Bij die technieken is vier tot zes millimeter de grens.
 
Spin-off
De eerste versie van het product werd eind de jaren negentig van de vorige eeuw ontwikkeld in de Verenigde Staten. Jelle Barentsz, hoogleraar functionele beeldvorming in het Radboudumc ontdekte de waarde van dit middel bij patiënten met (uitgezaaide) kanker. “Het lukte hem om de rechten van het middel naar het Radboudumc te halen”, zegt Harrie van Baars, Chief Business Officer van SPL Medical. “Daarna heeft hij de toepassing van het product verder ontwikkeld, waardoor het uiteindelijk ook die hele kleine uitzaaiingen zichtbaar maakt.”

Binnen wetenschappelijke klinische studies in het Radboudumc zijn met het middel volgens Barentsz al honderden patiënten gediagnostiseerd met diverse vormen van kanker, zoals endeldarm-, slokdarm-, alvleesklier-, hoofdhals- en prostaatkanker. “De resultaten waren zo bemoedigend”, zegt hij, “dat het product uiteindelijk in 2015 via de oprichting van spin-off SPL Medical werd verzelfstandigd.”
 
Klinische trial
Hoewel er dus al veel onderzoeksgegevens beschikbaar zijn, gepubliceerd in vakbladen, is het product nog niet officieel op de markt. Daarvoor moet eerst de klinische registratiestudie worden uitgevoerd die nu van start gaat. Van Baars: “De studie vormt de opmaat voor de officiële goedkeuring en marktintroductie van het product in Europa. We gaan ferrotran nu onderzoeken bij 180 patiënten in tien ziekenhuizen in Duitsland, Zwitserland en Nederland. Het Radboudumc is een van die tien.”
 
Schrijnende gevallen
Hoewel het middel dus nog niet is toegelaten tot de markt, kan het onder strikte voorwaarden soms toch worden gebruikt. Dat geldt voor de wetenschappelijke studies zoals die in het Radboudumc plaatsvinden. Maar sommige ziekenhuizen kunnen het middel af en toe ook gebruiken binnen een zogenoemd compassionate use programma. Dan is het middel inzetbaar voor ‘schrijnende gevallen’. Van Baars van SPL Medical: “In dat kader heeft de eerste patiënt met uitgezaaide prostaatkanker in Zwitserland onlangs onze contrastvloeistof ferrotran gekregen. Met de klinische trial en het compassionate use programma komt ons doel - beschikbaarheid voor de patiënt - weer een stuk dichterbij.” 

Tags bij dit artikel:

• kanker
• ziekenhuizen
• studies
• diagnostische
• Radboudumc
• wetenschappelijke
• klinische
• uitzaaiingen
• contrastvloeistof
• trials
• MRI