Eerste genetische risicofactoren voor clusterhoofdpijn gevonden

Clusterhoofdpijn is een neurologische aandoening met terugkerende ondraaglijke hoofdpijn aan één kant van het hoofd, meestal rond het oog

Een team van internationale onderzoekers, onder leiding van het LUMC, heeft als eerste genetische risicofactoren geïdentificeerd voor clusterhoofdpijn. Ze vonden vier genen die een rol spelen bij het ontwikkelen van deze neurologische aandoening die gepaard gaat met aanvallen van ondraaglijke hoofdpijn. Deze ontdekking is een belangrijke stap in het ontrafelen van de precieze oorzaak van clusterhoofdpijn. De resultaten zijn gepubliceerd in Annals of Neurology.

Clusterhoofdpijn is een neurologische aandoening met terugkerende ondraaglijke hoofdpijn aan één kant van het hoofd, meestal rond het oog. “Tot nu toe dachten we dat genetische factoren minder belangrijk waren bij clusterhoofdpijn dan bijvoorbeeld bij migraine, omdat we maar zelden grote families zagen met meerdere clusterhoofdpijnpatiënten”, zegt hoogleraar en neuroloog Gisela Terwindt. 

Grotere kans
Maar genetische factoren blijken wel degelijk een rol te spelen bij clusterhoofdpijn, kwamen hoogleraar Arn van den Maagdenberg van de afdeling Neurologie en Humane Genetica en collega’s achter. De onderzoekers vonden vier genetische varianten die het risico op clusterhoofdpijn vergroten. Ze voerden hiertoe een grote genetische studie uit, een zogenoemde genome-wide association studie.  

De Leidse onderzoekers vergeleken de genetische informatie van honderdduizenden genetische varianten van meer dan 800 clusterhoofdpijnpatiënten uit Nederland met die van 1000 controles. Op die manier konden ze de genetische varianten identificeren die het risico op clusterhoofdpijn verhogen. De Noorse onderzoekers konden de gevonden varianten vervolgens bevestigen in een kleine groep van bijna 150 patiënten en ongeveer 1800 controles. Daarnaast vond een andere groep onderzoekers genetische risicofactoren op dezelfde plaatsen in het genoom, waardoor het bewijs voor een genetische oorzaak werd versterkt. 

"Wat onze bevindingen zo interessant maakt is dat het verschil tussen de patiënten en de controles in beide studies groter is dan we gewoonlijk zien voor andere complexe ziekten zoals type 2 diabetes en hart- en vaatziekten", aldus Aster Harder, onderzoeker bij de afdeling Neurologie en Humane Genetica.

Sterk bewijs
''De ontdekking van vier risicofactoren voor clusterhoofdpijn, in deze weliswaar kleine studies, levert sterk bewijs dat de ziekte een genetische basis heeft”, zegt Van den Maagdenberg. “Deze studie is een belangrijke stap in het ontrafelen van de biologische mechanismen die clusterhoofdpijn veroorzaken. Hierdoor kunnen we deze patiënten hopelijk in de toekomst betere behandelingen aanbieden", vult universitair docent Raymond Noordam aan.  

Tags bij dit artikel:

• risicofactoren
• hart- en vaatziekten
• LUMC
• neurologische aandoeningen
• hoofdpijn