Zelfs in coronatijd melden zich wekelijks meerdere patiënten, nadat zij in het buitenland behandeld zijn

De Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) waarschuwt voor de risico’s van medisch toerisme. Het gaat daarbij om patiënten die voor een cosmetische ingreep naar het buitenland gaan. Plastisch chirurgen zien steeds meer patiënten met ernstige complicaties, verminkingen en soms blijvend letsel als gevolg van cosmetische behandelingen in het buitenland, die niet goed zijn uitgevoerd. Zelfs in coronatijd melden zich wekelijks meerdere patiënten, nadat zij in het buitenland behandeld zijn. Uit een inventarisatie onder plastisch chirurgen blijkt dat in de afgelopen wintermaanden (november t/m januari 2021) 49 patiënten zijn behandeld voor ernstige complicaties na een cosmetische ingreep in het buitenland. Dr. Annekatrien van de Kar, plastisch chirurg in het OLVG, Amsterdam: “De meerderheid van hen is in de Dominicaanse Republiek of Turkije geopereerd. Vaak omdat het daar goedkoper is, maar ook omdat de drempel voor bepaalde operaties daar lager ligt. Patiënten zijn zich vaak niet bewust van de mogelijke risico’s op complicaties. In het ergste geval leiden die tot permanente verminking. Bovendien draait de belastingbetaler voor een groot deel van de extra kosten op, omdat de behandeling van deze complicaties in Nederland onder de verzekerde zorg vallen”. De NVPC pleit voor betere voorlichting over de risico’s van cosmetische ingrepen in het buitenland.

Nederlandse patiënten die op zoek zijn naar een ‘goedkope’ cosmetische ingreep kiezen vaak voor landen zoals Colombia, Thailand, Turkije en de Dominicaanse Republiek, maar ook België en Polen zijn populaire bestemmingen voor het ondergaan van een cosmetische ingreep. Naast de prijs zijn soms ook kortere wachttijden een reden. De combinatie met een vakantie maakt het extra aantrekkelijk. Ook geldt dat sommige artsen in het buitenland een andere indicatiestelling hebben dan Nederlandse plastisch chirurgen. Van de Kar: “Als je in Nederland niet in aanmerking komt voor een operatie door bijvoorbeeld overgewicht, kun je in sommige landen gewoon worden geopereerd met alle risico’s van dien.” In het buitenland zijn er natuurlijk ook gewoon goede chirurgen, maar de NVPC raadt het ondergaan van cosmetische ingreep in het buitenland zonder goede voorlichting af. Check vooraf wat de risico’s zijn en hoe de nazorg geregeld is bij een complicatie. Patiënten verdienen het hiervan op de hoogte te zijn.

Kwaliteitswaarborg ontbreekt in buitenland
In tegenstelling tot Nederland, waar de NVPC al jaren een streng kwaliteitsbeleid heeft voor alle aangesloten plastisch chirurgen, hebben andere landen veelal lagere kwaliteitseisen. Dit komt doordat de regels voor cosmetische ingrepen in elk land afzonderlijk zijn vastgesteld. “In Nederland zijn er strenge wetten om reclame voor cosmetische ingrepen in te perken of te voorkomen. In het buitenland zijn kortingsacties en ‘package-deals’ juist heel gewoon. Deze landen hebben er baat bij als het aantal patiënten toeneemt. Het levert ze veel geld op.”, stelt Ali Pirayesh, plastisch chirurg en bestuurslid van de NVPC. “Daarnaast is het kwaliteitsniveau moeilijk te controleren. Ook is de nazorg vaak minimaal en wordt er vaker geëxperimenteerd met technieken, waarvan de lange termijneffecten onbekend zijn. Ook het feit dat men in andere landen andere schoonheidsidealen heeft, wordt nogal eens vergeten met als gevolg dat het eindresultaat soms heel anders is dan je zelf voor ogen had.”

Complicaties
Al deze factoren kunnen een negatief effect hebben op de uitkomst van de ingreep en de kans op complicaties verhogen. In het OLVG zag Van de Kar het afgelopen halfjaar vooral veel (soms zeldzame) infecties, uitgebreide vetnecrose (ontsteking, bloeding en verlittekening van vetweefsel), bloedingen die niet behandeld waren, kapotte traanbuizen, scheuring van een implantaat, trombose en een longembolie (afsluiting van een bloedvat in de longen) – waarop de kans groter wordt als je vliegt net na een ingreep. Van de Kar: “Deze complicaties zorgen, in combinatie met mentale problemen door schaamte, soms voor langdurige uitval van patiënten. Daarnaast zijn voor het herstel soms nieuwe operaties nodig om de schade te herstellen.

Kosten voor de belastingbetaler
Patiënten zijn zelf verantwoordelijk voor de kosten van een behandeling in het buitenland. Als een patiënt zich vervolgens in een Nederlands ziekenhuis meldt met complicaties of voor nazorg, valt dit onder de verzekerde zorg. De kosten voor de ‘belastingbetaler’ kunnen hoog oplopen. Gemiddeld komt een patiënt met complicaties na behandeling in het buitenland 6 keer voor controle op de polikliniek, dan wel op de spoedeisende hulp, zo heeft de NVPC berekend. Een éénmalige necrotectomie (verwijdering van dood weefsel) op de polikliniek, gevolgd door meerdere controles kost bijvoorbeeld al circa €1500,- per patiënt. Er is ook een aantal patiënten dat opnieuw geopereerd moeten worden om complicaties te behandelen. In dat geval kan het bedrag oplopen tot vele duizenden euro’s.