Vitaal Groningen Light is een provinciale aanpak tegen overgewicht waarin de individuele begeleiding van inwoners wordt verbonden met een collectieve aanpak in dorpen en wijken

Het project Vitaal Groningen Light, een nieuwe regiobrede aanpak tegen overgewicht, ontvangt € 4,75 miljoen uit het Nationaal Programma Groningen. Het project start in 2026 en heeft tot doel inwoners van de provincie Groningen in hun eigen buurt te helpen bij het werken aan een gezond gewicht.

Het aantal mensen met overgewicht neemt toe, ook in Noordoost-Nederland, en het is belangrijk om daar iets tegen te doen, zegt Nynke Scherpbier, hoogleraar huisartsengeneeskunde in het UMCG en voorzitter van de stuurgroep van Vitaal Groningen Light. “Overgewicht vergroot het risico op diabetes, hart- en vaatziekten, gewrichtsklachten, depressie, noem maar op. En sommige mensen kunnen als gevolg van hun overgewicht minder doen dan ze zouden willen. Met dit project bieden we mensen de begeleiding die ze nodig hebben, én werken we samen aan een gezonde regio.” 

Wat is Vitaal Groningen Light?
Vitaal Groningen Light is een provinciale aanpak tegen overgewicht waarin de individuele begeleiding van inwoners wordt verbonden met een collectieve aanpak in dorpen en wijken. Inwoners, professionals en studenten werken samen aan een gezonde leefstijl én een gezonde leefomgeving. Vanaf 2026 starten in alle Groninger gemeenten nieuwe vormen van samenwerking tussen zorg, welzijn, leefstijl, sport en onderwijs. De aanpak richt zich op volwassenen met (risico op) overgewicht en versterkt de samenwerking tussen huisartsen, praktijkondersteuners, diëtisten, fysiotherapeuten, buurtsportcoaches, welzijnscoaches en lokale initiatieven. 

In de samenwerking wordt er ingezet op drie pijlers:
1- Inwoners krijgen sterkere leefstijlondersteuning door middel van begeleiding binnen een goed afgestemde keten van zorg- en welzijnsprofessionals.
2- Vouchers helpen inwoners om hun leefomgeving gezonder te maken en zo overgewicht te voorkomen.
3- Studenten uit verschillende studierichtingen leren en werken samen met inwoners en professionals uit de wijk aan praktische oplossingen rond gezondheid en leefstijl.

“Aanpak van overgewicht is een collectieve verantwoordelijkheid”
Scherpbier: “Overgewicht wordt nog te vaak gezien als iets waar iemand zelf schuld aan heeft. Maar zo werkt het niet. Overgewicht is een ziekte, met vooral maatschappelijke oorzaken. Als regio hebben we een gezamenlijke verantwoordelijkheid om onze regio gezonder te maken. De middelen van het Nationaal Programma Groningen zijn bedoeld om de regio te versterken, en daar hoort goede gezondheid natuurlijk bij. Je kunt niet bouwen aan een sterke regio zonder te investeren in gezonde inwoners.”

Wat levert dit inwoners op?
Vitaal Groningen Light zorgt voor een aanpak die beter aansluit bij het dagelijks leven van inwoners en meer ruimte biedt voor maatwerk. Door zorg en welzijn beter te verbinden, krijgen inwoners ondersteuning die past bij hun situatie. Lokale initiatieven krijgen nieuwe energie en middelen, en de regio profiteert van kennis over wat daadwerkelijk werkt bij het terugdringen van overgewicht. Studenten uit MBO, HBO en WO leren met elkaar over de aanpak van overgewicht. Zo draagt het project bij aan gezondere, leefbare en toekomstbestendige dorpen en wijken.

Betrokken partijen
Vitaal Groningen Light is onderdeel van het Uitvoeringsprogramma Gezondheid van de provincie Groningen en is een samenwerking tussen het UMCG (penvoerder), de Groninger gemeenten, GGD Groningen, welzijnsorganisaties, DoKNoord, Menzis, WIJS en regionale kennis- en onderwijsinstellingen (RUG, Hanzehogeschool, Noorderpoort, Alfa-college, Aletta Jacobs School of Public Health).

Financiering
De provincie Groningen heeft voor eerste projectfase (2026–2027) € 4,75 miljoen toegewezen uit het Nationaal Programma Groningen. Daarnaast krijgt het project ruim € 2 miljoen cofinanciering van gemeenten, onderwijsinstellingen en andere partners.
 
Bron: UMCG