Betrouwbaar beeld van parkinson in de thuissituatie door smartwatch

Het is niet goed mogelijk om de ernst van de ziekte van Parkinson betrouwbaar in kaart te brengen tijdens een beoordeling in het ziekenhuis

Een geavanceerde smartwatch kan helpen om een betrouwbaar inzicht te krijgen in hoe het thuis gaat met mensen met de ziekte van Parkinson. Het onderzoek, gepubliceerd in NPJ Digital Medicine, is uitgevoerd door het Radboudumc in samenwerking met Verily. Deze publicatie over het gebruik van de Verily Study Watch laat zien dat metingen in de thuissituatie voor veel mensen een ander beeld laten zien dan de metingen in het ziekenhuis. Deze bevinding kan een enorme impact hebben op wetenschap en zorg, waarin slimme horloges een alternatief kunnen vormen voor het traditionele ziekenhuisbezoek, om zo vaker en betrouwbaarder te beoordelen hoe het daadwerkelijk gaat met mensen.

In 2016 startten het Radboudumc en Verily, een Alphabet bedrijf dat zich richt op “precision health”, de Parkinson op Maat studie, een onderzoek bij ruim 500 mensen met de ziekte van Parkinson. Eén van de doelen was om nieuwe methoden te ontwikkelen die de ernst van de ziekte van Parkinson nauwkeurig in kaart kunnen brengen. Dit is belangrijker dan ooit, omdat er verschillende nieuwe behandelmethoden in ontwikkeling zijn waarvan de effecten objectief gemeten moeten worden. Tot nu toe gebeurt dat vrijwel uitsluitend door een arts, maar dat heeft een aantal nadelen.

Controle in ziekenhuis
‘We weten al meer dan 200 jaar dat het niet goed mogelijk is om de ernst van de ziekte van Parkinson betrouwbaar in kaart te brengen tijdens een beoordeling in het ziekenhuis. Een ziekenhuisbezoek wordt vaak ervaren als een stressvolle gebeurtenis. Sommige symptomen zoals het trillen worden hierdoor erger, maar bijvoorbeeld lopen verbetert juist. Dit geeft geen goede afspiegeling van hoe het thuis gaat. Daarnaast is het arbeidsintensief: patiënten moeten naar het ziekenhuis reizen en het kost veel menskracht van artsen en wetenschappers. Liever zou je mensen veel vaker willen meten, op een objectieve manier, en in hun eigen leefomgeving,’ aldus Bas Bloem, hoogleraar Neurologie van het Radboudumc.

Verily Study Watch met bewegingssensoren
De deelnemers droegen twee tot drie jaar de Verily Study Watch, een onderzoekshorloge met meerdere sensoren. Hun motivatie was groot, vertelt onderzoeker Luc Evers van het Radboudumc: ‘Zelfs na jarenlang gebruik dragen de mensen het horloge gemiddeld 21 uur per dag, waardoor we een heel compleet beeld kunnen krijgen van hoe de ziekte thuis verloopt’, aldus Evers. ‘Met behulp van de bewegingssensoren kunnen we belangrijke Parkinson klachten zoals veranderingen in het looppatroon en het trillen in kaart brengen. Maar dankzij andere sensoren kunnen we ook kijken naar minder bekende - maar zeker niet minder belangrijke – niet-motorische klachten. Bijvoorbeeld naar slaapproblemen, veranderingen in de regulatie van de hartslag en de effecten van stress.’

Lang volgen van patiënten
Eerdere studies bekeken ook de meerwaarde van een smartwatch, maar deze nieuwe Parkinson op Maat studie bevat verschillende nieuwe elementen. Het is wereldwijd de grootste Parkinson studie naar een draagbare sensor, en mensen worden veel langer gevolgd dan in eerdere studies. Data wordt continu op de achtergrond verzameld. Daarnaast voeren de deelnemers op gerichte tijden verschillende testen uit. Deze testen waren onder meer het strekken en laten rusten van de armen om het trillen te meten, een stuk lopen om de armzwaai te meten, het opstaan uit een stoel om de balans te meten, en het draaien van de handen om te kijken naar traagheid. Bloem: ‘Het voordeel is dat je hiermee als het ware een neurologisch onderzoek op afstand uitvoert, terwijl je precies weet welke bewegingen de deelnemer uitvoert.'

Beter beeld in de thuissituatie
Met de testen op het horloge bleek het mogelijk om de kernsymptomen van de ziekte van Parkinson en de effecten van medicatie betrouwbaar te meten in de thuissituatie. Meest opvallend was dat de metingen in de thuissituatie bij veel deelnemers een ander beeld gaven dan die in het ziekenhuis. Evers: ‘Alle deelnemers hadden dezelfde testen ook een keertje in het ziekenhuis uitgevoerd. De uitkomsten van die ene meting weken vaak af van de wekelijkse metingen in hun thuissituatie. We zijn ervan overtuigd dat resultaten in de thuissituatie een veel completer en ook nauwkeuriger beeld geven van de ernst van de Parkinson.’

Progressie van de ziekte in beeld brengen
De volgende stap is om te kijken of het slimme horloge kan worden gebruikt om ziekteprogressie over langere tijd te meten. ‘We hebben nu een instrument voorhanden dat in de nabije toekomst gebruikt kan worden als nieuwe digitale thermometer voor parkinson. Hiermee kunnen we het effect van nieuwe, ziekte-remmende therapieën beter beoordelen, objectiever, over langere tijd, en bovendien bij de mensen thuis’, aldus Bloem. 

Tags bij dit artikel:

• thuissituatie
• klachten
• Radboudumc
• Parkinson
• sensoren
• ziekenhuisbezoek
• meerwaarde