Wereldwijd leven 1,8 miljoen kinderen onder de 15 jaar met hiv

Voor jonge kinderen met hiv is er nu een goed werkend, veilig medicijn beschikbaar dat de infectie remt. Onderzoekers van het Radboudumc tonen aan dat een al bestaand middel tegen hiv, dolutegravir, in aangepaste dosering van een kindertablet ook geschikt is voor kinderen onder de twintig kilo. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft de bevindingen opgenomen in de richtlijnen.

Wereldwijd leven 1,8 miljoen kinderen onder de 15 jaar met hiv, een virus dat zonder behandeling uiteindelijk kan leiden tot AIDS. Dit virus valt de eigen afweer aan waardoor ziekteverwekkers die normaal gesproken worden tegengehouden makkelijk een infectie veroorzaken. Genezing is op dit moment niet mogelijk, maar met medicatie kunnen mensen met hiv lang leven. 

Advies voor de kleinste kinderen
Voor kinderen bestond lange tijd geen helder behandeladvies. Daarop startte de ODYSSEY studie, waarbij een grote groep internationale wetenschappers op zoek ging naar de beste medicatie voor kinderen. In 2020 volgde hierop een advies voor kinderen van meer dan twintig kilo. Nu is dit advies er ook voor de allerkleinste kinderen die leven met hiv: die minstens 4 weken oud zijn en tussen de drie en twintig kilo wegen. Onderzoekers van onder meer het Radboudumc hebben aangetoond dat het middel dolutegravir in lage dosering makkelijk te gebruiken is en veilig voorgeschreven kan worden aan deze kinderen. Er is door de fabrikant een speciale kindertablet ontwikkeld die ook in lage inkomenslanden beschikbaar komt. Dit advies is opgenomen in de patiëntinformatie van het middel in Europa en Amerika en in de behandelrichtlijnen van de WHO. 

Veilig en weinig bijwerkingen
Onderzoeker Angela Colbers, samen met Radboudumc-collega’s Hylke Waalewijn, Pauline Bollen en David Burger betrokken bij dit onderzoek: ‘Hoe jonger kinderen starten met medicatie tegen hiv, hoe beter, en in lage inkomenslanden streven we ernaar de behandeling voor kinderen en volwassenen gelijk te stellen. Bij volwassenen wordt vooral dolutegravir gebruikt. Voor kinderen was er echter geen geschikte pil beschikbaar en de dosering was onbekend. Nu weten we dat de nieuwe kindertablet goed werkt en welke dosering we moeten gebruiken. Baby’s vanaf vier weken die het nodig hebben, kunnen deze medicatie veilig gebruiken. Het middel geeft weinig bijwerkingen, het remt de virusgroei snel en de kans op resistentie is klein.’

Dolutegravir is één van de drie medicijnen die kinderen slikken om het virus tegen te gaan. ‘Deze medicijnen pakken beide een ander deel van het virus aan, waardoor ze gezamenlijk een effectieve combinatie zijn’, aldus Colbers. Bovendien is het een relatief goedkoop geneesmiddel, dat wijdverspreid beschikbaar is: van hoge tot lage inkomenslanden, voor de WHO een belangrijk uitgangspunt. 

Genezen van hiv nog niet dichterbij
Genezing van het virus is nog niet dichterbij, legt Colbers uit. ‘Er wordt veel gewerkt aan andere behandelingen en ook vaccins, maar helaas nog zonder resultaat. De coronacrisis heeft gevolgen gehad voor de bestrijding van hiv, maar hopelijk heeft de kennis rondom de coronavaccins ook een positief effect op de ontwikkeling van hiv-vaccins. Zover is het nog niet. Daarom ben ik blij met dit behandeladvies voor de jonge patiënten: zodat we ze voor nu zo goed mogelijk kunnen behandelen.’