Geheugen van aangeboren afweercellen geherprogrammeerd door mysterieuze vetten

Het aangeboren afweersysteem, cruciaal voor de verdediging tegen infecties, speelt een sleutelrol in verschillende ziekten waarbij het  betrokken is

Onderzoekers van het Radboudumc hebben een fascinerend verband blootgelegd tussen sphingolipiden, mysterieuze vetten vernoemd naar de 'Sphinx', en het geheugen van cellen van het aangeboren afweersysteem. Deze ontdekking opent mogelijk de deur naar innovatieve behandelingen voor diverse ziekten, waaronder auto-immuunstoornissen, kanker, hart- en vaatziekten, en orgaantransplantaties, schrijven ze in een publicatie in Cell Reports.

Het aangeboren afweersysteem, cruciaal voor de verdediging tegen infecties, speelt een sleutelrol in verschillende ziekten waarbij het afweersysteem betrokken is. De onderzoekers hebben aangetoond dat sphingolipiden het geheugen van aangeboren afweercellen kunnen herprogrammeren, wat kan leiden tot nieuwe behandelingsmogelijkheden.

Het geheugen van aangeboren afweercellen, ook wel getrainde immuniteit genoemd, geeft aangeboren afweercellen het vermogen om sterker en sneller te reageren bij terugkerende infecties, wat van vitaal belang is. Echter, in ziekten waarbij het aangeboren afweersysteem overactief is, zoals auto-immuunziekten, hart- en vaatziekten en orgaantransplantaties, kan dit ook nadelige effecten hebben. Het begrijpen van de moleculaire mechanismen achter dit 'geheugen' is essentieel om nieuwe behandelingen te kunnen ontwikkelen voor deze ziekten.

Het afweer geheugen manipuleren met vetten
Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van Raphaël Duivenvoorden heeft samen met onderzoeker Nils Rother ontdekt dat sphingolipiden een cruciale rol spelen in de regulatie van getrainde immuniteit. Door gebruik te maken van nanodeeltjes met sphingolipiden konden ze aantonen dat deze vetten het opwekken van getrainde immuniteit kunnen beïnvloeden. Sommige sphingolipiden remden het geheugen, terwijl andere het juist stimuleerden. Wat deze ontdekking nog opmerkelijker maakt, is dat het remmen van het eiwit acid ceramidase, dat de sphingolipid huishouding in cellen regelt, het krachtigste effect had op het onderdrukken van getrainde immuniteit. Rother: "Door de remming van acid ceramidase kunnen we de activatie van getrainde immuniteit volledig onderdrukken."

Nieuw aangrijpingspunt voor behandeling
Deze bevindingen bieden nieuw inzicht in hoe getrainde immuniteit gereguleerd wordt en geeft een nieuw aangrijpingspunt voor de ontwikkeling van behandelingen voor ziekten waarbij getrainde immuniteit betrokken is. Het manipuleren van het sphingolipid evenwicht in aangeboren afweercellen opent nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van therapieën die de balans tussen effectieve verdediging en overactieve respons kunnen herstellen.

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Publicatie in Cell Reports: Acid ceramidase regulates innate immune memory

Bron: Radboudumc

Tags bij dit artikel:

• aangeboren
• Radboudumc
• afweersysteem
• afweercellen
• immuniteit
• auto-immuunziekten
• vetten
• manipuleren
• sphingolipiden