Met een cochleair implantaat (CI), een elektronische binnenoorprothese, kunnen dove mensen weer beter leren horen en door training leren spraak te verstaan.

Muziek luisteren blijft een enorme uitdaging. CI-drager Joke Veltman (1955) rondt donderdag 29 juni haar research master af aan ArtEZ Conservatorium Zwolle met de film ‘Luisteren met een kunst-oor’. In dit afstudeerproject werkte zij in overleg met het UMC Utrecht aan het ontwikkelen van een muziektest voor CI-dragers. Met die test kun je meten wat CI-dragers van muziek waarnemen.

Het volgende doel van Veltman is om met een training het genieten van muziek voor CI-dragers te verbeteren. De test waarmee zij morgen afstudeert, is nodig om te bepalen wat CI-dragers kunnen waarnemen van muziek –hun startniveau dus- als zij aan zo’n training beginnen. Daarnaast is een test nodig om het effect van de training te kunnen evalueren.

In een internationaal wetenschappelijk onderzoek binnen Neuroscience of Music wordt gezocht naar bewijs voor de stelling dat muziek helpt bij het trainen van verstaan door CI-dragers. Bij dit onderzoek wil Veltman – samen met UMC Utrecht– graag aansluiten.

Muziek luisteren moeilijk

Met een CI kan Veltman zelf goed verstaan. Muziek luisteren is moeilijk, omdat het geluid zo anders is. Veltman:“Het CI-geluid komt wel binnen in het brein, maar het vraagt veel oefening om dit nieuwe geluid te verbinden aan wat je je herinnert van de klank van muziek. In mijn film hoor je hoe muziek gaat klinken als je je gehoor verliest en weer leert luisteren met een CI.” De film wordt gebruikt voor congressen, patiëntvoorlichting en opleidingen.

Het doel van deze film is bij te dragen aan meer bewustzijn van de effecten van gehoorverlies. Dat is – ook voor musici – een belangrijk en beladen onderwerp. Veltman weet daar alles van: zij studeerde al in 1980 af aan het conservatorium van Amsterdam en werkte jarenlang als professioneel pianist en pianolerares.