De zorg beslaat het hele traject, van intake, psychologische diagnostiek en begeleiding tot (hormonale) behandeling
Op 1 maart start het Radboudumc in Nijmegen ook met transgenderzorg voor volwassenen. Naar verwachting kan het centrum ongeveer 200 transgenders per jaar behandelen. Het nieuwe centrum werkt nauw samen met netwerkpartners aan hoog specialistische persoonsgerichte zorg en biedt begeleiding aan volwassenen met genderdysforie. Genderdysforie is het sterke gevoel van onbehagen dat je voelt als het geslacht waarmee je geboren bent niet past bij hoe je je voelt.
De zorg beslaat het hele traject, van intake, psychologische diagnostiek en begeleiding tot (hormonale) behandeling. Daarnaast biedt het centrum ook het volledige palet aan chirurgische ingrepen (genitale operaties, gynaecologische ingrepen, verandering van borstcontour en feminisatie van het gelaat).
De afgelopen periode heeft vooral in het teken gestaan van het samenstellen van multidisciplinaire teams, scholing en een efficiënte inrichting van de organisatie in zorgpaden voor volwassenen. De ervaringen opgedaan in het afgelopen jaar in de kinder- en jeugdtransgenderzorg kwamen hierbij goed van pas. Daarnaast wordt er nauw samengewerkt met Amsterdam UMC, die alle mogelijkheden faciliteert om kennis te delen.
Specialistische zorg
Transgenderzorg voor volwassenen vraagt, net zoals bij kinderen en jongeren, om specialistische kennis op vele gebieden, o.a. plastische chirurgie, endocrinologie, psychologie en psychiatrie. Het Radboudumc heeft hiervoor een specialistisch team samengesteld.
Samenwerking
Naast de samenwerking met Amsterdam UMC en het UMC Groningen worden ook in de regio gesprekken gevoerd over samenwerking op het gebied van transgenderzorg. Zo is in nauwe samenwerking met Rijnstate in Arnhem de psychologische zorg al voorbereid. Ook over samenwerking met andere specialismen is al intensief gesproken, zodat in de nabije toekomst deze zorg gezamenlijk aangeboden kan worden.
Transvisie, de belangenorganisatie voor en door transgender personen in de zorg, is één van de vaste samenwerkingspartners vanaf de start van het centrum voor transgenderzorg en is ook nauw betrokken bij de inrichting van de transgenderzorg voor volwassenen binnen het Radboudumc.
Lisa van Ginneken, voorzitter transgender belangenorganisatie Transvisie
‘Wij zijn heel blij dat Radboud zo snel doorpakt en ook transgender zorgaanbod voor volwassenen gaat aanbieden. Dit verlaagt wachttijden, geeft transgender mensen keuzevrijheid en brengt zorg dichter bij huis. Ik ben trots en blij dat Radboud onze expertise van het begin af aan in het traject heeft betrokken. Door op gelijkwaardige wijze mee te kunnen praten hebben we deze zorg beter kunnen maken. Radboud heeft wat ons betreft laten zien de patiënt echt centraal te willen stellen en daar zijn we blij mee’.
Waarom Radboudumc
Het aantal mensen dat in Nederland specialistische hulp zoekt vanwege genderdysforie is de laatste jaren fors gestegen. Dit heeft geleid tot een behoorlijke toename van de wachtlijsten bij het kennis- en zorgcentrum voor genderdysforie van Amsterdam UMC en ook bij het UMC in Groningen. Om de druk op de wachtlijsten te verminderen heeft het ministerie van VWS het Radboudumc als derde universitair medisch centrum gevraagd om ook deze zorg aan te gaan bieden.
Het Radboudumc is internationaal erkend als expertisecentrum voor zorg aan mensen met een variatie in de geslachtelijke ontwikkeling (Disorders/Differences in Sex Development (DSD)). Met het in huis halen van transgenderzorg is het expertisecentrum nu uitgebreid tot een centrum voor Geslacht & Gender waar zowel kinderen, adolescenten als volwassenen terecht kunnen.
Aanmeldingen
In nauw overleg met Amsterdam UMC en het UMCG worden momenteel patiënten uitgenodigd die daar op de wachtlijst staan. Amsterdam UMC en het UMC Groningen benaderen zelf de patiënten die in aanmerking komen voor een overstap naar Nijmegen. Gestart wordt met het benaderen van patiënten die het langst op de wachtlijst staan. Nieuwe verwijzingen naar het Radboudumc kunnen na 1 januari 2021 door de huisarts of medisch specialist via Zorgdomein aangemeld worden of via het online verwijsformulier. Verwacht wordt dat nieuw verwezen patiënten vanaf 2022 gezien kunnen worden in het Radboudumc
Coronamaatregel
Chirurgische zorg maakt deel uit van het zorgaanbod voor transgenders. Intakes voor chirurgie zijn mogelijk. Zodra de landelijke geldende afspraken rondom COVID-19 niet-urgente operaties weer toestaan, kunnen operaties daadwerkelijk gepland worden.
Het team bestaat uit onder anderen:
Tim Nijhuis, plastisch chirurg
‘Ik ben trots dat we als Radboudumc kunnen bijdragen aan de transgenderzorg voor volwassenen. Er is samen met onze netwerkpartners, en in het bijzonder bij het kennis- en zorgcentrum voor genderdysforie van Amsterdam UMC, hard gewerkt om deze zorg vanaf 2021 te kunnen gaan aanbieden. Binnen het Radboudumc werken we samen in multidisciplinaire teams en streven we er met zijn allen naar om iedereen de (chirurgische) behandeling te geven die hij of zij na een weloverwegen psychologisch voortraject wenst. Het is bijzonder te zien hoe de medewerkers van het Radboudumc open staan voor de transgenderzorg en de vanzelfsprekende bereidheid hieraan bij te dragen.’
Petra Servaes, klinisch psycholoog
‘Mooi dat we precies een jaar na de start van de transgenderzorg voor kinderen en jongeren in ons ziekenhuis gaan starten met de zorg voor volwassenen. De manier waarop we deze zorg hebben opgezet sluit heel mooi aan bij de persoonsgerichte visie op zorg van het Radboudumc. We zullen met elk individu in kaart brengen wat voor diegene belangrijk is, welke klachten/problemen iemand ervaart en welke ondersteunende zorg er nodig is. We bieden hulp bij het maken van keuzes in het traject en bij de veranderingen die optreden ten gevolge van de medische behandeling. Daarom begint elk traject met een aantal gesprekken met een van onze psychologen. Het doel van deze gesprekken is met name iemand goed te leren kennen om vanuit daar zorg op maat te kunnen bieden.’
Christa van Bunderen, endocrinoloog
‘Het gehele team heeft hard gewerkt om deze zorg nu ook voor volwassenen mogelijk te maken. De multidisciplinaire opzet maakt dat we goede en zorgvuldige zorg kunnen bieden die we op iedere patiënt persoonlijk kunnen afstemmen. Persoonsgerichte zorg leveren past perfect binnen ons expertisecentrum Geslacht & Gender.’
Meer informatie over transgenderzorg
Kijk hier voor meer informatie over onze transgenderzorg voor volwassenen en kinderen. Op deze pagina vindt u ook een lijst met veelgestelde vragen en antwoorden