Uitzaaiingen of metastasen zijn kwaadaardige gezwellen die ontstaan uit een bestaande tumor

Uitzaaiingen van darmkanker in de buikholte komen bijna uitsluitend voor bij één specifieke vorm van darmkanker. Dat hebben de teams van internist-oncoloog Louis Vermeulen en chirurg Jurriaan Tuynman van Amsterdam UMC aangetoond. Ook ontdekten ze door welk eiwit de uitzaaiingen ontstaan. “Met deze kennis kunnen we op zoek naar therapieën die hopelijk beter aanslaan”, aldus Vermeulen. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd in Nature Communications.

Uitzaaiingen of metastasen zijn kwaadaardige gezwellen die ontstaan uit een bestaande tumor. Ze zitten op een andere plaats dan waar de kanker begon. Darmkankerpatiënten met metastasen in de buikholte reageren vaak minder goed op chemotherapie. Hun overlevingskansen zijn helaas niet goed. Vermeulen: “We hebben ontdekt dat buikvliesmetastasen heel anders ontstaan dan metastasen in andere organen. Ook zien we dat de moleculaire eigenschappen van de uitzaaiingen lijken op de oorspronkelijke kanker in de darm. Uitzaaiingen in bijvoorbeeld de lever hebben heel andere moleculaire eigenschappen. Dit verklaart waarom de huidige behandelingen tegen dit type darmkanker vaak minder effectief zijn.”

Moesin-eiwit
De onderzoekers ontdekten dat door het eiwit Moesin de buikvliesuitzaaiingen ontstaan. Dit eiwit is betrokken bij het vermogen van cellen om te hechten aan het buikvlies. "We zien het Moesin-eiwit veel vaker in buikvliesmetastasen dan in levermetastasen. En wanneer we bij muizen dit eiwit remmen, worden de uitzaaiingen kleiner", legt mede-onderzoeker Kristiaan Lenos uit. “Met deze kennis willen we therapieën ontwikkelen die de kwaliteit van leven voor deze darmkankerpatiënten flink verbeteren." Vermeulen en zijn collega’s doen ook onderzoek naar uitzaaiingen bij andere vormen van kanker. Zo wordt momenteel onderzocht of buikvliesuitzaaiingen van primaire tumoren van de alvleesklier en maag op dezelfde manier ontstaan.

Oncode-instituut
Louis Vermeulen is verbonden aan zowel het Cancer Center Amsterdam van Amsterdam UMC als het Oncode Instituut. Het huidige onderzoek is uitgevoerd met behulp van Oncode-basisfondsen.

Lees hier de publicatie in Nature Communications.