Iedereen kan nog op de acute zorg terecht

De druk is erg hoog, maar nog steeds voldoende toegankelijk

Wie snel zorg nodig heeft, kan gebruik maken van verschillende zorgaanbieders die acute zorg leveren: huisarts, huisartsenpost, ambulancezorg en de spoedeisende hulp (seh). In de periode van 2015 tot en met 2019 zien we dat het druk was in de acute zorg. Het aantal patiënten bij de huisarts en in de ambulancezorg namen toe. Het aantal bezoeken aan de seh daalde licht in de jaren 2018 en 2019. Wel waren de patiënten ouder en was de zorgvraag zwaarder. Maar de toegankelijkheid van de acute zorg was wel nog steeds voldoende.

In de eerste helft van 2020 zien we als gevolg van de corona-uitbraak meer mensen die de seh bezochten met zwaardere zorgvragen. Dit leidde ook tot meer opnames op verpleegafdelingen en op de intensive care. Daarnaast bezochten juist minder mensen met een lichte zorgvraag de seh. We constateren dat iedereen die betrokken is bij de acute zorg tijdens de corona-uitbraak heeft samengewerkt, toen de druk op de acute zorg onhoudbaar werd. Dit geeft vertrouwen dat we de uitdaging om de acute zorg ook in de toekomst toegankelijk te houden, gezamenlijk kunnen aanpakken.

Uitdaging
We zien dus dat de acute zorg nog steeds voldoende toegankelijk is. Maar de druk is wel hoog. De veranderende zorgvraag, het tekort aan personeel en het ziekteverzuim verhogen deze druk nog eens. De grootste uitdaging ligt in de personeelstekorten in de zorg en het zorgen dat patiënten doorstromen naar vervolgzorg, zodat er ruimte blijft in de acute zorg voor nieuwe patiënten. 

Het probleem lijkt met name een gebrek aan inzicht waar een passende plek is. Dit is een blijvend aandachtspunt. Samenwerking en gegevensuitwisseling zijn noodzakelijk om op de langere termijn de acute zorg toegankelijk te houden. Het aantal patiënten dat vanuit de seh doorstroomt naar het eerstelijnsverblijf, wijkverpleging en Wlz neemt iets toe. De coördinatie van deze uitstroom van patiënten uit het ziekenhuis blijft een belangrijke factor om de acute zorg toegankelijk te houden.

Toekomst
Uit de analyses voor de toekomstverkenning van het RIVM blijkt dat voor zowel het zorggebruik van de ambulancezorg als (in mindere mate) bij de huisartsenpost een groei wordt verwacht. De ontwikkelingen voor de seh zijn ervan afhankelijk of de daling in het aantal seh-bezoeken zich blijft voortzetten in de toekomst.

Passende zorg
Het is van belang dat ook in de acute zorg - veel meer dan nu gebeurt - passende zorg mogelijk wordt. Dat betekent onder andere nog sneller de patiënt uit het ziekenhuisbed naar de juiste plek krijgen?, digitale zorg waar dat mogelijk is en een goede triage die de patiënt snel naar de juiste aanbieder brengt. Er zijn in Nederland meerdere experimenten die laten zien dat meer passende zorg mogelijk is. Lees hier meer over in het advies Samenwerken aan passende zorg: de toekomst is nú.

Tags bij dit artikel:

• RIVM
• ambulancezorg
• NZa
• Intensive Care
• spoedeisende hulp
• ziekteverzuim
• SEH
• Huisartsenpost
• acute zorg
• personeelstekorten