Kenmerken van een wijk laten vaccinatieopkomst COVID-19 zien

In Nederland is over het algemeen de COVID-19 vaccinatieopkomst hoog, vergeleken met veel andere landen

De vaccinatieopkomst bij vaccinaties tegen COVID-19 was lager in wijken met in verhouding veel bewoners met een niet-westerse migratieachtergrond en bewoners die vaker stemden op rechts-christelijke en rechts-conservatieve politieke partijen. Aan de andere kant was de vaccinatieopkomst hoger in wijken met meer mensen met een hogere sociaaleconomische status en een hogere HPV(humaan papillomavirus)-vaccinatiegraad. In deze wijken stemden mensen vaker op rechts-liberale, progressief liberale en christelijke middenpartijen. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM.

Sociaaleconomische status, politieke voorkeur en niet-westerse migratieachtergrond laten dus op wijkniveau een opvallend verband zien met COVID-19 vaccinatieopkomst. In de leeftijdsgroep van 50 jaar en ouder was dit verband te zien.

Stedelijkheid, afstand tot de dichtstbijzijnde vaccinatielocatie en vaker stemmen op progressief linkse partijen hielden ook verband met de opkomst. Deze associaties waren minder duidelijk.

Het onderzoek op wijkniveau gaf informatie over zaken die in studies op persoonsniveau (nog) niet beschikbaar zijn.

Bij een hogere mate van stedelijkheid, was het verband met de COVID-19 vaccinatieopkomst gemengd. Een bepaalde mate van stedelijkheid heeft een positief verband met de vaccinatieopkomst, maar dit lijkt gelijk te blijven op een bepaald punt. Er was geen verband tussen een grotere afstand tot de dichtstbijzijnde vaccinatielocatie en COVID-19 vaccinatieopkomst. De locaties van mobiele vaccinatieplekken (prikbussen) konden niet worden meegenomen in dit onderzoek.

Verschillen met leeftijdsgroep 12 tot 49 jaar
De resultaten voor de leeftijdsgroep van 12-49 jaar zijn op veel punten te vergelijken met die voor de leeftijdsgroep van 50 jaar en ouder. Wel zijn er enkele opvallende verschillen. Zo laat een hogere stemverhouding voor liberale politieke partijen bij de jongere leeftijdsgroep, na correctie voor andere wijkkarakteristieken, juist een negatieve invloed op de vaccinatieopkomst zien. Verder waren stemverhoudingen voor progressief linkse politieke partijen niet gerelateerd. Niet-westerse migratieachtergrond hing juist sterker samen met vaccinatieopkomst.

Opzet van het onderzoek
Het doel van het onderzoek was om op wijkniveau kenmerken in kaart te brengen die samenhangen met de COVID-19 vaccinatieopkomst, om zo verdiepend onderzoek naar drempels voor vaccinatie richting te geven. Vaccinatieopkomst is gedefinieerd als het hebben ontvangen van ten minste één vaccinatie. Voor dit onderzoek is de opkomst in de periode tot en met april 2022 bestudeerd.

In Nederland is over het algemeen de COVID-19 vaccinatieopkomst hoog, vergeleken met veel andere landen. Wel zijn er binnen Nederland grote verschillen op wijkniveau. Deze studie is  een eerste stap om in kaart te brengen welke kenmerken kunnen bijdragen aan een hoge COVID-19 vaccinatieopkomst en welke groepen meer aandacht nodig hebben in vaccinatiecampagnes.

Bron: RIVM

Tags bij dit artikel:

• RIVM
• wijkniveau
• COVID-19
• vaccinatieopkomst
• vaccinatiecampagnes