Al langer is bekend dat vruchtensuiker, vooral uit suikerhoudende frisdranken, bijdraagt aan gezondheidsproblemen zoals leververvetting en diabetes type 2

Wie dagelijks een glas frisdrank drinkt, loopt 29% meer kans op hoge bloeddruk. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Maastricht UMC+, waarin de effecten van vruchtensuiker uit verschillende voedingsbronnen zijn vergeleken. Opvallend is dat dezelfde hoeveelheid vruchtensuiker uit fruit géén schadelijke invloed heeft op de bloeddruk. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Clinical Nutrition. 

Al langer is bekend dat vruchtensuiker, vooral uit suikerhoudende frisdranken, bijdraagt aan gezondheidsproblemen zoals leververvetting en diabetes type 2. Nu blijkt ook dat vruchtensuiker uit frisdrank de bloeddruk verhoogt, terwijl dat effect uitblijft bij vruchtensuiker uit fruit of fruitsap. Van hoge bloeddruk merken de meeste mensen weinig, maar het heeft schadelijke gevolgen en kan op de lange termijn leiden tot een hartaanval of beroerte. 

Vorm telt 
Het onderzoek bestond uit twee delen. Eerst analyseerden de onderzoekers gegevens van ruim 5.800 deelnemers aan De Maastricht Studie, een grootschalig bevolkingsonderzoek in Zuid-Limburg. Daaruit bleek dat vruchtensuiker uit frisdrank sterk samenhangt met een hoge bloeddruk. Al bij 10 gram vruchtensuiker per dag, vergelijkbaar met één glas cola, nam het risico op hoge bloeddruk met bijna een derde toe.  

“Die schadelijke relatie vonden we alleen bij frisdrank, niet bij fruit of sap,” vertelt hoofdonderzoeker prof. dr. Martijn Brouwers. “Je zou denken: vruchtensuiker is vruchtensuiker. Misschien komt het verband wel doordat frisdrankdrinkers over het algemeen ongezonder leven. Daarom wilden we het effect van vruchtensuiker los van leefstijl onderzoeken. We hebben gekeken of het verschil maakt in welke vorm je die suiker binnenkrijgt: via frisdrank, fruit of fruitsap. 

Appelboringen 
In een tweede, gecontroleerde interventiestudie kregen 21 gezonde mensen vier keer 20 gram vruchtensuiker, telkens in een andere vorm: als appel, gepureerde appel, appelsap of opgelost in water (zoals in frisdrank). Om ervoor te zorgen dat de hoeveelheid vruchtensuiker steeds exact hetzelfde was, werden kleine appelboringen uitgevoerd om de hoeveelheid vruchtensuiker te meten. Wat bleek: de frisdrankvorm resulteerde in een hogere bloeddruk dan vruchtensuiker uit de andere bronnen.  

Brouwers: “Dit onderzoek laat zien dat de ‘verpakking’ waarin vruchtensuiker zit ertoe doet. In fruit zitten ook vezels, antioxidanten en andere beschermende stoffen. Die zorgen ervoor dat de suiker langzamer wordt afgebroken in het lichaam, en gaan de schadelijke effecten van vruchtensuiker tegen. De vorm waarin vruchtensuiker wordt ingenomen, is dus medebepalend voor het effect op de gezondheid. Daarnaast is de hoeveelheid vruchtensuiker natuurlijk ook belangrijk: in een glas vruchtensuiker zit meer suiker dan in een stuk fruit.” 

Gezonde keuzes 
Volgens Brouwers is het hoog tijd voor strengere maatregelen tegen de consumptie van suikerhoudende frisdrank. "Vruchtensuiker uit frisdrank is niet alleen slecht voor de bloeddruk, maar verhoogt ook het risico op diabetes, leververvetting en andere aandoeningen," zegt hij. "In Nederland hebben meer dan 1 miljoen mensen diabetes en dagelijks overlijden meer dan 100 mensen aan hart- en vaatziekten. Preventie is daarom essentieel, zowel voor de volksgezondheid als om de zorg betaalbaar te houden." De overheid kan hierbij volgens Brouwers een belangrijke rol spelen door een combinatie van goede publieksvoorlichting en gerichte maatregelen, zoals een suikertaks op frisdrank, die de consumptie ervan kan terugdringen. 

Bron: Maastricht UMC+