De deelname aan de vaccinatie tegen baarmoederhalskanker (HPV) is voor het tweede jaar op rij afgenomen, van 53,4 naar 45,5 procent.

De vaccinatiegraad voor vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma is met ongeveer 1 procent opnieuw licht gedaald. Dat staat in het rapport Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma Nederland 2017. Opvallend is dat de deelname aan de HPV-vaccinatie met 8 procent aanzienlijk is afgenomen.

Grotere kans op uitbraken
De dalende vaccinatiegraad vergroot de kans dat in de toekomst ziekten zoals mazelen uitbreken. Daarnaast is het voor het toenemende aantal ongevaccineerden een gemiste kans op individuele bescherming tegen ernstige infectieziekten. Internationaal gezien is de vaccinatiegraad in Nederland nog steeds hoog. Dit geldt ook voor het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. De gemiddelde percentages in Nederland liggen voor de meeste vaccinaties boven de 90 procent. Ook lijkt het erop dat – op basis van voorlopige vaccinatiegraadcijfers – de vaccinatiegraad voor kinderen geboren vanaf 2016 niet verder daalt.

Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker
De deelname aan de vaccinatie tegen baarmoederhalskanker (HPV) is voor het tweede jaar op rij afgenomen, van 53,4 naar 45,5 procent. Daardoor worden per geboortejaar tientallen gevallen van baarmoederhalskanker minder voorkómen, zo blijkt uit berekeningen van het RIVM. Belangrijkste reden om niet tegen baarmoederhalskanker te vaccineren of daarover te twijfelen, blijken zorgen over mogelijke bijwerkingen van het HPV-vaccin, zoals chronische vermoeidheid. Deze zorgen worden echter niet gestaafd door onderzoek: uit alle gegevens die verzameld zijn sinds het vaccin verkrijgbaar is, blijkt dat het vaccin veilig is. De Gezondheidsraad zal – naast een update van het eerdere advies over HPV-vaccinatie van meisjes - advies over het nut van vaccinatie van jongens uitbrengen.

Ontwikkelingen nauw volgen
In de afgelopen jaren is de vaccinatiegraad voor de meeste vaccinaties nu in totaal met ongeveer 2 tot 3 procent gedaald, voor de HPV-vaccinatie zelfs 15 procent. In alle GGD-regio’s wordt een daling gezien en dit lijkt daarmee een landelijke trend. Het is belangrijk deze ontwikkelingen nauw te blijven volgen. Ook in landen om ons heen zijn er zorgen over een dalende vaccinatiegraad en toename van vaccinatietwijfel. Naar aanleiding hiervan staat ook in Europees verband vaccineren op de agenda.