Reanimeren is een vaardigheid die je hoopt nooit nodig te hebben. Toch maakt het verschil in de eerste minuten.

Steeds meer middelbare scholen en mbo-opleidingen bieden daarom lessen over reanimatie en AED-gebruik aan. Docenten kiezen vaak voor korte modules in mentoruren of burgerschapslessen. Met poppen om te oefenen en duidelijke instructievideo’s leren leerlingen stap voor stap wat ze moeten doen als iemand plotseling neervalt. Veel scholen werken hierbij samen met lokale partners. Denk aan een wijkvereniging, de GGD of een EHBO-vereniging. Zo wordt kennis uit de buurt de klas in gebracht. Sommige scholen zetten een sponsorloop op of koppelen de Week van het Hart aan een projectdag. In die context ontstaat ook vaak het gesprek over AED aanschaffen voor het schoolplein of de sporthal, met afspraken over onderhoud en wie de beheerder is.

Sportclubs als oefenplek in de praktijk

Sportclubs zijn drukke plekken waar snelheid telt. Trainers en vrijwilligers zijn vaak als eerste ter plaatse als er iets misgaat. Daarom nemen verenigingen steeds vaker basiskennis reanimatie op in hun vrijwilligersbeleid. Instructeurs laten zien hoe je het noodnummer belt, hoe je een AED pakt en wat je zegt als de meldkamer vraagt om de locatie. De club maakt ook zichtbare looproutes en plakt stickers die aangeven waar de AED hangt. Dat klinkt simpel, maar op een spannende avondwedstrijd maakt het verschil. Clubs kunnen kennis uit de schoollessen direct gebruiken. Leerlingen die al geoefend hebben, herkennen signalen en pakken sneller de AED. Andersom biedt de clubruimte een geschikte plek voor herhaaltrainingen. Zo ontstaat een vanzelfsprekende leerlijn tussen klaslokaal en kleedkamer.

Voorbeelden om op voort te bouwen

Er is in Nederland veel bruikbare infrastructuur. De Hartstichting biedt scholen lesmateriaal en oefenplannen die passen bij het onderwijsniveau. Het Rode Kruis heeft laagdrempelige cursussen voor jongeren en vrijwilligers. Het alarmeringssysteem voor burgerhulpverleners, HartslagNu, maakt het mogelijk om getrainde buurtbewoners te waarschuwen bij een mogelijke reanimatie. Scholen en clubs kunnen hun AED zichtbaar registreren zodat die in noodgevallen wordt gevonden. Zo maak je de keten van 112 naar eerste hulp een stuk sterker. Ook gemeenten dragen bij. In plattelandskernen met langere aanrijtijden geven zij soms advies over logische locaties, bijvoorbeeld bij een dorpshuis dat zowel door de school als de voetbalclub wordt gebruikt. Provincies en lokale fondsen steunen acties met kleine subsidies. Denk aan een bijdrage voor elektroden, batterij en kast. Daardoor blijft het niet bij een eenmalige aankoop, maar wordt ook het onderhoud geregeld.

Financiering zonder drempels

Een duurzame aanpak vraagt meer dan aanschaf. Combineer kleine bronnen. Een sponsoractie met de leerlingen, een bijdrage van de club, een lokale ondernemer die de buitenkast doneert en een fonds dat de training vergoedt. Leg de afspraken vast in een simpel protocoldocument en deel dat met teamleiders, conciërges en trainers. Zo blijft de kennis niet aan een paar enthousiastelingen hangen.