Endometriose is een gynaecologische aandoening

In Nederland duurt het gemiddeld 7,4 jaar voordat de diagnose endometriose wordt gesteld. Dat is een van de conclusies uit het proefschrift ‘Diagnostic delay of Endometriosis’ van Moniek van der Zanden, waarop zij donderdag 26 september promoveerde. Het onderzoek is geïnitieerd door Rijnstate, en werd uitgevoerd in samenwerking met Radboudumc. De promotor van Van der Zanden is Didi Braat.

Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt buiten de baarmoeder zit, zoals op de eierstokken, buikvlies, blaas of darmen. Het kan gepaard gaan met veel pijn en/of vruchtbaarheidsstoornissen. Na het optreden van klachten die bij endometriose passen duurt het vaak lang voordat de diagnose gesteld wordt. Het onderzoek heeft inzicht gegeven in de patiënt-, huisarts- en gynaecoloog-gerelateerde factoren die invloed hebben op het stellen van de diagnose endometriose.
 
Hoe kunnen we deze tijdsduur verkorten?
Uit gesprekken met patiënten, huisartsen en gynaecologen kwamen verschillende mogelijke oorzaken voor de lange tijdsduur naar voren. Een belangrijke reden blijkt het gebrek aan kennis, zowel bij de dokters als in de algemene bevolking. “Pijn bij de menstruatie hoort er bij”, wordt immers vaak gedacht. De manier waarop de moeder omgaat met de menstruatieklachten van haar dochter blijkt bepalend voor het hulpzoekende gedrag van de jonge vrouw.
Voorstellen om het diagnosetraject te verkorten zijn vooral gericht op het versterken van het bewustzijn over het bestaan van endometriose bij zowel patiënten als (huis)artsen, en door het vergroten van kennis erover. Een ander voorstel dat kansrijk lijkt is het ontwikkelen van een ‘beslishulp’ die door patiënten en artsen samen gebruikt kan worden in het diagnostieke proces.
 
Vervolgonderzoek
Dit proefschrift is een eerste verkenning van factoren die in Nederland van invloed zijn op de tijdsduur tot het stellen van de diagnose van endometriose. De onderzoeksgroep gaat de voorstellen uit het proefschrift de komende jaren verder uitwerken, samen met de patiëntenvereniging (de Endometriose Stichting) en huisartsen. Op deze manier moet de kennis over endometriose vergroot worden bij zowel patiënten, huisartsen als gynaecologen. Zo stelde de Endometriose Stichting in de week van de promotie op 26 september in een petitie aan de Tweede Kamer al voor om op middelbare scholen verplicht les te geven over de menstruatie.
 
Samenwerking Radboudumc
Het proefschrift is gebaseerd op klinisch wetenschappelijk onderzoek, geinitieerd door Rijnstate ziekenhuis. Annemiek Nap, gynaecoloog bij Rijnstate, specialist op het gebied van endometriose en co-promotor van Moniek van der Zanden: “Dit onderzoek is het resultaat van een zeer goede samenwerking tussen de vakgroepen Gynaecologie van het Radboudumc en Rijnstate. De samenwerking heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een stevige onderzoekslijn op het gebied van endometriose”. Hetzelfde team haalde onlangs nog een Junior Researcher Grant binnen.