Mogelijk is dementie een minder groot probleem dan gedacht

Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 10 hersenziektes, waarvan de ziekte van Alzheimer de bekendste is

Het aantal mensen met dementie zal de komende jaren minder hard stijgen dan eerder werd aangenomen. Dat ontdekten onderzoekers van het Erasmus MC. Zij gebruiken een nieuw, gedetailleerd computermodel dat verder kijkt dan de vergrijzing van de bevolking.

Het aantal mensen met dementie zal verdubbelen tussen 2020 en 2050. Dat zou betekenen dat er ruim 400.000 mensen met dementie zijn in 2050. Die schatting duikt op in bijna alle informatie over de hersenaandoening.

Nieuw onderzoek met een geavanceerd computermodel wijst echter uit dat het aantal nieuwe dementiegevallen in 2050 tot zo’n veertig procent lager kan liggen dan in deze schatting. De wetenschappers van de afdelingen Maatschappelijke Gezondheidszorg en Epidemiologie van het Erasmus MC publiceerden hun studie in het European Journal of Epidemiology.

Meer dan leeftijd
Het verschil tussen de oude en de nieuwe voorspelling is dat in de nieuwe getallen ook de verbetering in hersengezondheid over de afgelopen decennia is meegenomen. ‘De oude voorspelling was alleen gebaseerd op vergrijzing. Maar het risico op dementie wordt door meer dingen bepaald dan leeftijd. De kans dat iemand van 80 jaar in 2030 dementie krijgt is kleiner dan het risico van iemand van 80 jaar in 2000’, legt onderzoeksleider en epidemioloog Inge de Kok uit.

Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 10 hersenziektes, waarvan de ziekte van Alzheimer de bekendste is. Patiënten worden vergeetachtig, raken de weg kwijt en krijgen bijvoorbeeld problemen met praten. Dementie is samen met kanker en hart- en vaatziekte de meest voorkomende doodsoorzaak in Nederland.

Over de afgelopen decennia, is het risico op dementie elke 10 jaar met 13 procent gedaald, wees eerder Rotterdams onderzoek uit. Dat verschil komt bijvoorbeeld doordat mensen in de afgelopen decennia minder zijn gaan roken, meer zijn gaan bewegen en de behandeling van hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten – risicofactoren voor dementie – beter is geworden.

Breingezondheid
Het nieuwe computermodel neemt deze effecten mee, om zo nauwkeurigere voorspellingen te doen. Promovendus en econometrist Chiara Brück maakt het microsimulatiemodel, zoals het wordt genoemd. Ze rekende verschillende scenario’s door, waarin het gunstige effecten van breingezondheid gelijk blijven over de tijd, geleidelijk sterker worden of geleidelijk zwakker worden.

In alle scenario’s komt het aantal mensen met dementie in 2050 lager uit dan in de eerdere voorspelling gebaseerd op alleen vergrijzing. Om de gunstigste scenario’s waar te maken, is het wel een voorwaarde dat onze hersengezondheid blijft verbeteren. ‘Een extra motivatie om vol in te zetten op betere preventie’, aldus Brück.

Mantelzorgers
De optimistische resultaten nemen niet weg dat de impact van dementie groot blijft, benadrukken de onderzoekers. Het gaat nog steeds om tussen de 280.000 en 340.000 patiënten in 2050. ‘Dit zal een grote druk leggen op de zorg en op mantelzorgers. Door deze nieuwe inzichten weten beleidsmakers en zorgverleners nu beter hoeveel mensen zorg nodig gaan hebben en hoe dat georganiseerd moet worden’, aldus De Kok.

De onderzoekers gebruikten gegevens uit de ERGO-studie, een groot bevolkingsonderzoek dat sinds 1990 loopt in de Rotterdamse wijk Ommoord. Ze combineerden die gegevens met data van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Ze verwachten dat hun resultaten ook toepasbaar zijn voor andere Europese landen en Noord-Amerika.

Tags bij dit artikel:

• risicofactoren
• preventie
• mantelzorgers
• Erasmus MC
• doodsoorzaak
• vergrijzing
• hersengezondheid
• hersenaandoening