Spreken over naderend levenseinde belangrijk

Mensen met een ongeneeslijke ziekte zijn erbij gebaat als tijdig met hen wordt besproken wat hun wensen zijn voor de toekomstige zorg en behandelingen.

Ongewenst

Met zo’n gesprek kan worden voorkomen dat zij behandelingen krijgen die zij eigenlijk niet hadden gewild. Daarover hebben wetenschappelijk onderzoekers Judith Rietjens en Ida Korfage van de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC een artikel gepubliceerd in het vooraanstaande tijdschrift The Lancet Oncology.

Wilsverklaring

Advance care planning (ACP) is een proces waarbij de patiënt met de naasten en de behandelend arts zijn doelen en voorkeuren voor toekomstige zorg en behandeling bespreekt. Eventueel kunnen die worden vastgelegd in een wilsverklaring, vooruitlopend op het moment dat de patiënt zelf niet meer in staat is om beslissingen te nemen.

Reanimatie

ACP is belangrijk, omdat mensen soms zorg en behandelingen ontvangen die zij eigenlijk niet meer hadden gewild, zoals reanimatie of een acute ziekenhuisopname in de laatste levensfase. Deze beslissingen worden vaak in situaties genomen waarin de patiënt niet zelf meer kan beslissen of waarin beslissingen heel snel moeten worden genomen.

Naasten

Tijdig nadenken en spreken met naasten en zorgverleners over wat men zou willen in dergelijke omstandigheden, vergroot de kans dat de wensen en voorkeuren van de patiënt meegenomen kunnen worden in de besluitvorming. ACP maakt het ook gemakkelijker voor naasten om samen met de hulpverleners goede beslissingen te nemen, wanneer de patiënt dat zelf niet meer kan.

Verantwoordelijkheid

Er is nog veel onduidelijkheid over wat ACP precies is en hoe ACP in de praktijk vormgegeven moet worden. Is ACP voor iedereen geschikt? Waar moet precies over gesproken worden? Op welk moment? En wiens verantwoordelijkheid is ACP eigenlijk?

Aanbevelingen

Op basis van de kennis en opvattingen van meer dan honderd experts op het gebied van ACP uit veertien landen hebben Rietjens en Korfage en de andere onderzoekers hier aanbevelingen voor gedaan.

Dynamisch

Aanbevolen wordt bijvoorbeeld dat het gesprek over de toekomstige zorg en behandelingen moet worden afgestemd op de mate waarin een patiënt eraan toe is om hierover na te denken. Bovendien stellen de onderzoekers vast dat ACP een dynamisch proces is, in plaats van een momentopname. Al vroeg in het ziekteproces, zodra de patiënt dat wil, kan worden gestart met de gesprekken.

Geactualiseerd

Ook is het van belang dat de gesprekken en de wilsverklaring worden ‘geactualiseerd’ wanneer de patiënt zieker wordt, en dat de patiënt deze deelt met de behandelaar en naasten. De wensen voor zorg en behandelingen kunnen immers veranderen of specifieker worden.

De studie is uitgevoerd in opdracht van de European Association for Palliative Care (EAPC) en maandag 4 september gepubliceerd in The Lancet Oncology.

Bron: Erasmus MC

Tags bij dit artikel:

• levenseinde
• onderzoekers
• Erasmus MC
• ziekte
• reanimatie
• wetenschappelijk
• Spreken
• belangrijk
• ongeneeslijke
• Wilsverklaring