Zij gaan onderzoek doen naar verbetering van palliatieve zorg bij patiënten met COPD, met name een hardnekkige vorm van kortademigheid

Longartsen Huib Kerstjens en Marlies van Dijk van het UMCG hebben een subsidie gekregen van bijna €400.000,- van het Innovatiefonds Zorgverzekeraars. Zij gaan onderzoek doen naar verbetering van palliatieve zorg bij patiënten met COPD, met name een hardnekkige vorm van kortademigheid die aanhoudt ondanks de gebruikelijke behandeling. Zij gaan na wat het effect is van het gebruik van opiaten als morfine en fentanyl in deze fase van behandeling. Het doel is om de palliatieve zorg bij patiënten met ernstig COPD te verbeteren.

Er zijn in Nederland bijna 600.000 patiënten met COPD. Naar schatting 7-10% van deze patiënten heeft last van refractaire dyspnoe: een hardnekkige vorm van kortademigheid die aanhoudt ondanks gebruikelijke medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling. Dit ziektebeeld heeft grote negatieve impact op de kwaliteit van leven.

Slechts 25% van de patiënten met COPD die hiervoor in aanmerking komt, krijgt daadwerkelijk morfine of fentanyl voorgeschreven. Hierdoor is de palliatieve zorg bij patiënten met ernstig COPD niet optimaal. Artsen schrijven deze middelen zo weinig voor door gebrek aan wetenschappelijk bewijs, weerstand bij de patiënt en de angst dat het de ademhaling onderdrukt. Patiënten hebben zorgen om bijwerkingen en angst voor verslaving.

Patiënten met COPD in 10 ziekenhuizen in Nederland worden gevraagd mee te doen aan het onderzoek. In totaal 60 patiënten kunnen meedoen aan de studie. Zij krijgen een behandeling met verschillende combinaties van morfine, fentanyl en placebo; zij houden zelf hun kortademigheid en eventuele bijwerkingen bij. Via vragenlijsten wordt het effect van de behandeling op kortademigheid, kwaliteit van leven en angst bijgehouden. Hieruit moet het effect van de behandeling blijken en meer bekend worden of beter morfine dan wel fentanyl kan worden voorgeschreven.

Het onderzoek zal twee jaar duren.

Het Innovatiefonds Zorgverzekeraars wil bijdragen aan oplossingen van actuele knelpunten in de gezondheidszorg door projecten te steunen die de zorg eenvoudiger, beter en slimmer maken.