Zwaargewonde kinderen direct op de juiste plek voor passende zorg

Radboudumc is gestart met de bouw van een nieuw expertisecentrum voor specialistische kindertraumazorg 

Het Radboudumc start met een Expertisecentrum voor Kindertrauma en -brandwondenzorg. Het centrum gaat speciale zorg bieden aan kinderen met zwaar letsel en de gevolgen daarvan op het kind en het gezin. Met het centrum wordt ingezet op een andere structuur van de bestaande traumazorg. De aftrap was op 19 april met de Dag van de Fietshelm.

Het Radboudumc Expertisecentrum voor Kindertrauma en -brandwondenzorg brengt alle disciplines die nodig zijn voor de juiste zorg voor kinderen in geval van ernstig letsel samen. Het team bestaat uit zorgprofessionals gespecialiseerd in onder meer kinder(trauma)chirurgie, kinderanesthesie, kinderpsychologie en kinderintensive care. Naast deze zorg staat ook direct een team klaar om psychosociale hulp te bieden aan kind en ouders bij een dergelijke, vaak levensveranderende, situatie. 

In het centrum krijgen kinderen de specialistische zorg die ze op dat moment nodig hebben. Ze worden niet behandeld als kleine volwassenen. Zo krijgen ook kinderen optimale en passende zorg in geval van ernstig, complex en meervoudig letsel. Daarnaast zet het centrum ook in op preventie. Wat je kunt voorkomen, hoef je niet te behandelen, is het motto. 

Om het belang van preventie kracht bij te zetten gaven (kinder)artsen en (kinder)verpleegkundigen van het Radboudumc op 19 april, de Dag van de Fietshelm, voorlichting op scholen. Zij vertelden onder meer over de hersenen en hoe je zwaar hersenletsel kunt voorkomen. Bijvoorbeeld door het dragen van een fietshelm.

Trauma: de meest voorkomende doodsoorzaak bij kinderen
Jaarlijks raken in Nederland 300 tot 350 kinderen zwaargewond door onder meer zware verkeersongevallen, ongelukken in huiselijke kring, het spelen met vuur(werk), een val van hoogte of kindermishandeling. Het Radboudumc is één van de grootste traumacentra in Nederland, waar ernstige of meervoudig gewonde slachtoffers, volwassenen én kinderen, worden behandeld zodra de oproep hiervoor komt. Deze zorg is vanaf de locatie van het ongeval tot aan de revalidatie.

Traumachirurg Stijn Nelen verbonden aan het nieuwe centrum: “Het is belangrijk dat kinderen de traumazorg krijgen die bij hen op dat moment past, zo goed mogelijk en zo snel mogelijk. Daarom is het belangrijk om onze traumazorg voor kinderen opnieuw te bekijken. Kinderen die ernstig of meervoudig gewond raken kunnen voor de juiste passende zorg het best terecht in een expertisecentrum. Ik ben blij dat we dat nu hebben in het Radboudumc. Nu is zowel de volwassen- als de kindertraumazorg op één plek te vinden. Hiermee willen en kunnen we onze rol in de zorgketen zo goed mogelijk vervullen nu en in de toekomst. ”

Kinderen zijn geen kleine volwassenen
De zorg voor meervoudig of ernstig gewonde slachtoffers wordt in Nederland door elf traumacentra uitgevoerd, voor zowel volwassenen als kinderen. Maar kinderen zijn geen kleine volwassenen. Daarom vraagt (trauma)zorg en behandeling voor kinderen om een team van gespecialiseerde zorgprofessionals. Het Radboudumc is met het Amalia kinderziekenhuis al ver in de specialistische zorg voor en behandeling van kinderen met complexe aandoeningen. Door het nog beter bundelen van de traumazorg rond het kind wordt de zorg geoptimaliseerd. 

Het nieuwe centrum heeft een specialistisch team dat de benodigde specifieke traumazorg voor kinderen kan leveren. Het team bestaat uit onder meer kindertraumachirurgen, kinderanesthesisten, kinderneurologen, pedagogisch medewerkers, kinderrevalidatieartsen en kinderpsychologen een speciale IC geheel ingericht voor kinderen. Ook beschikt het over alle faciliteiten voor kindertraumazorg: van een kindertraumakamer tot een hartlongmachine (ECMO). Zo krijgt het kind in geval van zwaar letsel direct optimale en passende zorg. 

‘Kinderen van verschillende leeftijden vragen na een ongeval met ernstige verwondingen ieder om een andere opvang, behandeling, revalidatie en psychische begeleiding’, geeft kinderintensivist Anneliese Nusmeier als voorbeeld waarin deze zorg verschilt van de volwassenenzorg. ‘Een kinderrevalidatiearts kijkt bij een meervoudig gewond kind in een vroeg stadium mee voor maximaal mogelijk herstel, zodat het kind zich zo normaal mogelijk kan ontwikkelen na het ongeval.’ 

Psychische schade beperken
Ongeveer een derde van de zwaargewonde kinderen en hun ouders ontwikkelt, door een ongeval en/of de impact van de medische behandelingen als gevolg daarvan, stress, of wel PTSS. ‘Deze stress kan levenslange impact hebben’, aldus klinisch psycholoog Nienke Maas. ‘Angst en schuldgevoelens spelen vaak een rol. Blijft mijn kind leven? Had ik het als ouder kunnen voorkomen? We screenen daarom het kind en de ouders op zowel algemene psychosociale risicofactoren als op PTSS. We zorgen dat we op de juiste momenten de juiste zorg inzetten.’

Regionale functie
Kinderen uit Zuid- en Oost-Nederland kunnen voor gespecialiseerde zorg bij ernstige brandwonden al sinds 2021 ook in het Radboudumc terecht voor behandeling. Het Radboudumc Expertisecentrum voor Kindertrauma en -brandwondenzorg zet deze regionale functie voor het opvangen van zwaargewonde kinderen uiteraard voort en breidt waar nodig uit. Het centrum werkt samen met ziekenhuizen en revalidatiecentra in de regio zodat het kind ook in de volgende fasen de benodigde zorg krijgt, zo dicht mogelijk bij huis. Dichtbij als het kan, ver weg als het moet. 

Preventie en onderzoek
Het centrum besteedt speciale aandacht aan kindermishandeling en nalatigheid. Dit komt voor bij ruim 40 procent van de zwaargewonde kinderen onder de 5 jaar. Daarnaast richt het centrum zich op preventie en onderzoek, door trends in ongelukken te observeren en samen te werken met gemeenten om goede voorlichting te starten.

Bron: Radboud UMC

Tags bij dit artikel:

• kinderen
• Radboudumc
• brandwonden
• verkeersongevallen
• zwaargewonde
• kindertraumazorg
• fietshelm