Dit blijkt uit de IZA-monitor ‘Beweging naar een sterkere eerste lijn’ van het Nivel

Er is volop beweging te zien in de eerste lijn op het gebied van personele capaciteit, organisatie, passende zorg en veranderingen in patiëntenstromen. Dit blijkt uit de IZA-monitor ‘Beweging naar een sterkere eerste lijn’ van het Nivel. Omdat de eerste lijn het grootste deel van de zorgvragen opvangt, zijn in het IZA afspraken gemaakt om deze zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. De IZA-monitor van het Nivel volgt tot en met 2026 hoe deze beweging zich ontwikkelt, onder andere vanuit het perspectief van zorgverleners én patiënten. 

Zorggebruikers over het algemeen positief
Het merendeel van zorggebruikers die in het afgelopen jaar eerstelijnszorg nodig had, was tevreden over de zorg als het gaat om toegankelijkheid en ervoer dat ze samen konden beslissen over de zorg. Een groot deel van de burgers staat open voor het maken van digitale afspraken bij een zorgverlener.

Ook ruimte voor verbetering 
Zo laat deze monitor zien dan dat tussen 2019 en 2023 een kleiner aandeel patiënten van binnen verschillende doelgroepen, zoals mensen met diabetes, naar de huisarts ging en meer naar de huisartsenspoedpost. Tegelijkertijd stijgt het aantal verzekerden zonder inschrijving bij een huisartsenpraktijk, wat de toegankelijkheid en continuïteit van de zorg onder druk zet.

Samenwerking tussen sectoren nodig
Uit interviews met zorgpartijen in de regio’s blijkt dat goede samenwerking tussen zorgpartijen essentieel is om de doelen van het IZA te halen. De ZonMw-subsidies, gelijkwaardigheid tussen zorgpartijen, vaste aanspreekpunten van zorgpartijen en een gedeelde visie kunnen hieraan bijdragen. Tegelijkertijd zijn er obstakels, zoals het ontbreken van structurele financiering.

Er beweegt heel veel in de eerste lijn, versterkt door het Integraal Zorgakkoord. Met veel energie en enthousiasme wordt er door eerstelijnspartijen gewerkt aan versterkte samenwerking om de zorg toegankelijk te houden. Zo wordt er samen gewerkt aan uitdagingen als de beperkte personele capaciteit en het toenemend aantal patiënten op de huisartsenspoedposten. Ilgin Arslan, PhD Onderzoeker Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem.

Meer weten?
Bekijk alle resultaten van het Nivel-onderzoek in de publicatie.

Over het onderzoek
Met de IZA-monitor (2024-2026) rapporteert het Nivel jaarlijks over de beweging naar een sterkere eerste lijn, met een subsidie van het ministerie van VWS. Hierin werkt het Nivel samen met Zorginstituut Nederland. Om extra registratiedruk in de zorg te voorkomen, maken we gebruik van bestaande gegevensbronnen.

Bron: Nivel