De griepepidemie is officieel ten einde, wat niet betekent dat er in Nederland geen mensen meer zijn met griep

Van 11 december 2017 tot en met 15 april 2018 heerste er in Nederland een griepepidemie, die maar liefst 18 weken duurde. In week 17 bezochten 24 op de 100.000 mensen de huisarts met griepachtige klachten, in week 16 waren dat er 36 en in week 15 nog 55. Daarmee is de griepepidemie officieel ten einde, wat niet betekent dat er in Nederland geen mensen meer zijn met griep.

Sporadisch wordt nog influenzavirus gevonden in de monsters die de peilstationshuisartsen van het NIVEL afnemen bij mensen met griepachtige klachten. Huisarts-epidemioloog en coördinator van de peilstations Gé Donker: "Tijdens deze griepepidemie zagen de huisartsen vooral in de maand maart veel ernstig zieke 65-plussers met longontsteking. De epidemie duurde 18 weken en dat is relatief lang. In de afgelopen 20 jaar duurde een epidemie gemiddeld 9 weken, dus deze epidemie duurde 2 keer zo lang. De langst durende epidemie ooit, waarin het influenzavirus A(H3N2) domineerde (2014/2015) hield 21 weken aan en dat record is niet gebroken."

Langdurige epidemie 
Er is sprake van een epidemie wanneer meer dan 51 op de 100.000 mensen zich bij de peilstationshuisartsen van Nivel Zorgregistraties eerste lijn melden met griepachtige klachten en in keel- en neusmonsters van deze patiënten griepvirus wordt aangetoond door het RIVM. Nu twee weken achtereen het aantal mensen met griepachtige klachten onder de epidemische grens is gebleven, is de griepepidemie na 18 weken officieel ten einde.

Dit seizoen circuleerden verschillende influenzavirussen, maar type B/Yamagata kwam veruit het meeste voor: 74%. Later in het seizoen kwamen vaker influenzavirussen type A(H3N2) en A(H1N1)pdm09 voor. Dat ging ook gepaard met een toename van het aantal 65-plussers met longontsteking, waarvoor soms opname in het ziekenhuis nodig was. Bij een jong patiëntje werd een nieuw influenzavirus A(H1N2) aangetoond door het Nationaal Influenza Centrum  dat na grondig onderzoek geen verdere verspreiding liet zien. Het influenzavirus B/Yamagata zat deze winter niet in het griepvaccin verwerkt. Toch lijkt het wel in het vaccin verwerkte influenzavirus B/Victoria voor kruisbescherming gezorgd te hebben, zodat de voorlopige berekeningen over effectiviteit van het griepvaccin dit jaar uit verschillende Europese landen (25-52%) vergelijkbaar zijn met vorig seizoen.

Peilstations Nivel Zorgregistraties eerste lijn
De peilstationshuisartsen houden al sinds 1970 bij hoeveel mensen er bij de huisarts komen vanwege griepachtige klachten en zij nemen ook monsters af voor laboratoriumonderzoek bij het RIVM. De peilstations zijn ruim veertig huisartspraktijken, die wekelijks rapporteren over het vóórkomen van een aantal ziekten, gebeurtenissen en verrichtingen die in routine-registraties ontbreken en daarin niet gemakkelijk zijn op te nemen, waaronder griep. Deze praktijken zijn een onderdeel van Nivel Zorgregistraties eerste lijn, waarin gegevens worden verzameld die routinematig in de zorg worden vastgelegd in verschillende eerstelijnsdisciplines. Onder meer bij ca. 450 huisartsenpraktijken met ruim anderhalf miljoen ingeschreven patiënten.