Verband tussen overgewicht en longfunctie

Vitamine D speelt mogelijk een rol bij de achteruitgang van de longfunctie bij mensen met overgewicht.

Mensen met obesitas en een laag vitamine D-gehalte hebben een minder goede longfunctie dan mensen met obesitas en een hoog vitamine D-niveau in hun bloed. Dat is een van de conclusies uit het proefschrift van longarts Willemien Thijs, waarop ze op 7 maart promoveerde. “Het is een klein deeltje van de puzzel van hoe obesitas de longfunctie beïnvloedt.”

Dat mensen met obesitas vaak last hebben van kortademigheid zal voor veel mensen geen nieuws zijn. Volgens Thijs zijn hier echter meer redenen voor dan een slechte conditie en een dikke buik die op het middenrif drukt. Tijdens haar promotieonderzoek ontdekte ze dat vitamine D mogelijk ook een rol speelt bij de achteruitgang van de longfunctie bij mensen met overgewicht. 

Thijs onderzocht de longfunctie en het vitamine D-gehalte in het bloed van ruim 6000 deelnemers aan een grote Leidse studie  naar de oorzaken van ziektes bij mensen met obesitas. Ze ontdekte dat mensen met obesitas en een hoog vitamine D-gehalte een betere longfunctie hebben dan mensen met overgewicht en een laag gehalte vitamine D. “We kunnen op basis van deze studie helaas niks zeggen over of het een het ander veroorzaakt, maar waarschijnlijk heeft het iets te maken met ontsteking. Mensen met overgewicht hebben een soort sluipende chronische ontsteking in hun hele lichaam, die mogelijk ook een ontsteking van de longen veroorzaakt. Van vitamine D weten we dat het een rol speelt bij de regulatie van het afweersysteem.”

Extra vitamine D astmapatiënten
Thijs testte ook of astmapatiënten met een normaal vitamine D-gehalte gebaat zijn bij het slikken van extra vitamine D. “We weten dat vitamine D een rol speelt bij de regulatie van antibacteriële stoffen, en dat suppletie wellicht luchtweginfecties en daarmee astma-aanvallen kan verminderen. In onze testgroep zagen we echter na de behandeling met vitamine D geen toename van de hoeveelheid antibacteriële stoffen in het neusvocht. Op basis van eerdere studies had ik dat wel verwacht, maar wellicht hebben we een te kleine onderzoeksgroep gebruikt. Het verband tussen vitamine D en longfunctie lijkt er wel degelijk te zijn, dus ik hoop dat vervolgonderzoek meer kan uitwijzen over hoe dit precies werkt.”

Zou het slikken van extra vitamine D in de tussentijd standaard moeten worden voor alle patiënten met overgewicht en longklachten? Thijs: “Nee, dat denk ik niet. We doen het al regelmatig bij veel astma- en COPD-patiënten met een tekort aan vitamine D. Overgewicht is een extra risicofactor voor een laag vitamine D-gehalte, dus als longarts is het heel goed om extra alert te zijn bij zwaarlijvige patiënten.”

Tags bij dit artikel:

• overgewicht
• Vitamine D
• LUMC
• longarts
• obesitas
• achteruitgang
• conditie
• chronische ontsteking
• longfunctie
• middenrif