Overgewicht en het risico op gezondheidsklachten

We krijgen vanaf jongs af aan te horen dat overgewicht slecht is voor je gezondheid. Klopt deze theorie wel? Want je kent vast ook wel mensen met overgewicht die wel gezond en vitaal zijn. Hoe zit dit precies? Je leest het in dit artikel.

Overgewicht en het risico op gezondheidsklachten

Meerdere onderzoeken laten zien dat overgewicht* het risico verhoogt op diabetes type 2 en hart- en vaatziektes [1]. Aan de andere kant kun je met obesitas ook gezond zijn. In de literatuur wordt dit ook wel gezond obees genoemd [2-3]. 

Maar het is de vraag hoelang deze groep met overgewicht een goede gezondheid weet vast te houden. Uiteindelijk word je ouder en nemen de kans op gezondheidsklachten steeds verder toen [4]. Dit kun je vergelijken met de gezondheidseffecten van roken. Op jonge leeftijd ben je ongeacht of je wel of niet rookt vaak wel gezond. Toch loop je als roker steeds meer risico op bijvoorbeeld longkanker naarmate de jaren dat je rookt toenemen. 

*Je hebt overgewicht bij een BMI tussen de 25-29.9 en bij je spreekt van obesitas bij een BMI boven de 30. Dit cijfer zegt niet alles. Je kunt bijvoorbeeld ook veel spieren hebben en daarmee een hoger BMI hebben. Daarom is het ook belangrijk om om naar de middelomtrek te kijken. Een gezonde buikomvang is voor mannen onder 94 cm en voor vrouwen onder de 80 cm [4].

Een gezond BMI is niet voor iedereen realistisch 

Om het risico op gezondheidsklachten te verlagen is het daarom belangrijk om naar een gezonde buikomvang te streven [4-5]. Helaas is dit niet voor iedereen realistisch. Voor de meeste mensen is een gewichtsverlies van 5 tot 10 procent van het huidige gewicht realistisch om na te streven [5]. Iemand met obesitas zal dan nog geen gezonde buikomvang hebben. 

Gelukkig kan elke kilogram aan vetmassa die je verliest en weet vast te houden al een grote winst zijn voor de gezondheid [5]. Meer tips over hoe je op een gezonde manier kunt afvallen vind je op de volgende pagina over afvallen.

Wat zijn de risico’s van overgewicht

Overgewicht en obesitas geven een verhoogd risico op comorbiditeit. Deze aandoeningen hebben invloed op de levensverwachtingen. Voorbeelden zijn kanker en hart- en vaatziekten. Ook kunnen overgewicht en obesitas het risico verhogen op aandoeningen als gewrichtsklachten en slaapapneu. Het zijn voornamelijk risico’s op de lange termijn.

Je kan gezond zijn, maar…

Het is mogelijk om een gezond leven te leiden met overgewicht of obesitas. Maar dat wil niet zeggen dat je ook gezond blijft. De risico’s dat je een ziekte ontwikkelt of eerder overlijdt zijn een stuk hoger dan bij een gezond gewicht. Er zijn verschillende risico’s gekoppeld aan overgewicht en obesitas, maar je hoeft niet per se ziek te zijn of ziek te worden. De kans op gezondheidsproblemen is wel groter.

Referenties
[1] Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Diagnostiek en behandeling van obesitas bij volwassenen en kinderen. Alphen aan den Rijn: Van Zuiden Communications B.V., 2008.

[2] Karelis, A. D., Brochu, M., & Rabasa-Lhoret, R. (2004). Can we identify metabolically healthy but obese individuals (MHO)?. Diabetes & metabolism, 30(6), 569-572.

[3] Jung, C. H., Lee, W. J., & Song, K. H. (2017). Metabolically healthy obesity: a friend or foe?. The Korean journal of internal medicine, 32(4), 611.

[4] Mongraw-Chaffin, M., Foster, M. C., Anderson, C. A., Burke, G. L., Haq, N., Kalyani, R. R., ... & Vaidya, D. (2018). Metabolically healthy obesity, transition to metabolic syndrome, and cardiovascular risk. Journal of the American College of Cardiology, 71(17), 1857-1865.

[5] Mathus-Vliegen EMH. Voeding en gezondheid – streefgewicht bij obesitas niet realistisch; wel gezondheidswinst door matige stabiele gewichtsreductie. Ned Tijdschr Geneeskd 2003;147:1168-72.

Tags bij dit artikel:

• BMI
• overgewicht
• obesitas