De eigen gemeente betaalt alle kosten van jeugdhulp. Dit is het woonplaatsbeginsel

Het woonadres van kinderen of jongeren bepaalt welke gemeente de jeugdhulp betaalt. Ook als de hulp in een ander gemeente wordt geleverd. Een voorgenomen wetswijziging van de Jeugdwet regelt dit woonplaatsbeginsel. De wijziging, die begin volgend jaar moet ingaan, kan gevolgen hebben voor de omvang en kwaliteit van de geboden jeugdhulp. Ieder(in) ziet voordelen maar ook risico’s.

Welke gemeente betaalt de kosten voor jeugdhulp als een kind de zorg of ondersteuning krijgt buiten de eigen woonplaats? Daarbij gaat het vaak over intramurale zorg of (langdurige) specialistische hulp. Nu nog moet in sommige gevallen de gemeente waar de zorg wordt verleend, de kosten opbrengen. 

Dat gaat begin volgend jaar waarschijnlijk veranderen: het woonadres van het kind of de jongere wordt bepalend. Daarbij gaat het dan om de inschrijving in het bevolkingsregister. Kortgezegd: de eigen gemeente betaalt alle kosten. Dit is het woonplaatsbeginsel. 

Voordelen
Ieder(in) ziet de voordelen van deze verandering, zoals minder bureaucratie. Het lijkt eenvoudiger te worden, omdat de gemeente die de hulp indiceert, nu ook verantwoordelijk is voor de kosten. Daarnaast kan het woonplaatsbeginsel gemeenten stimuleren om meer te doen aan preventie en jeugdhulp dicht bij huis.

Risico’s
In een reactie aan het ministerie van VWS op deze aangekondigde wijziging van de Jeugdwet waarschuwt Ieder(in) ook voor de risico’s die deze verandering met zich meebrengt. Gemeenten kunnen hiermee worden geprikkeld om te kort durende indicaties af te geven, omdat ze geen zin hebben in de hoge kosten. Dit kan weer tot gevolg hebben dat kinderen onvoldoende tijd krijgen hun zorgtraject of therapie af te maken. De zorg zal daardoor te vroeg stoppen of ontoereikend zijn. Ook is er het risico dat er te lang wordt gewacht met indiceren en toewijzen van specialistische of intramurale hulp buiten de eigen gemeente omdat die bijvoorbeeld als te duur wordt aangemerkt.

Lokale belangenbehartigers
Lokale belangenbehartigers kunnen erop letten dat hun gemeente het aanbod van jeugdhulp buiten de eigen gemeente op peil houdt als het nieuwe woonplaatsbeginsel van kracht wordt. Dat wordt zichtbaar als de gemeenten het jeugdhulpbeleid en de inkoop gaan regelen in de loop van dit jaar.