Patiënten hebben vaak heel persoonlijke wensen en voorkeuren rond het levenseinde

Met het op 1 december gepubliceerde standpunt Beslissingen rond het levenseinde biedt artsenfederatie KNMG artsen steun en overzicht bij het verlenen van zorg rond het levenseinde. Dit standpunt bundelt en vervangt een aantal bestaande documentenen bevat daarnaast nieuwe informatie. Een belangrijk nieuw onderdeel is het hoofdstuk euthanasie bij dementie, waarmee artsen meer houvast krijgen om samen met hun patiënten en naasten met deze ingewikkelde situatie om te gaan. In samenwerking met de Patiëntenfederatie publiceert de KNMG tegelijkertijd twee vernieuwde handreikingen voor patiënten en artsen met handvatten om te spreken over het levenseinde.

Patiënten hebben vaak heel persoonlijke wensen en voorkeuren rond het levenseinde. Om te weten welke zorg passend is, is het belangrijk dat arts en patiënt hier op tijd over in gesprek gaan. Artsen hebben verschillende mogelijkheden om hun patiënten in de laatste levensfase bij te staan. Denk bijvoorbeeld aan palliatieve zorg, zoals symptoombestrijding, pijnstillende medicatie of palliatieve sedatie. Ook vragen patiënten soms om euthanasie. Met dit standpunt geeft de KNMG artsen overzicht en steun bij afwegingen die zij moeten maken bij het verlenen van zorg rond het levenseinde.

Euthanasie bij dementie
Een belangrijk nieuw hoofdstuk in het standpunt gaat over de complexe vraagstukken rondom euthanasie bij dementie. Veel mensen zijn bang om dementie te krijgen. Soms denken mensen dan dat ze hun euthanasie ‘geregeld’ hebben met het opstellen van een schriftelijk euthanasieverzoek. Dat is niet zo. Een schriftelijk euthanasieverzoek is het begin van een gesprek tussen arts en patiënt, niet het einde daarvan.  

Zoals bij alle verzoeken om euthanasie, moet er aan de zorgvuldigheidseisen van de wet worden voldaan. Bij dementie is het complex om aan deze eisen te voldoen. Veel artsen zijn bovendien in de praktijk behoedzaam en terughoudend. Zij vinden het belangrijk om op het moment van euthanasie nog met de patiënt te kunnen communiceren over het lijden en de doodswens. Euthanasie uitvoeren op een patiënt met dementie, die niet meer duidelijk kan maken dat hij wil overlijden, is voor veel artsen een brug te ver. Als een patiënt consequent en duidelijk uitingen doet die indruisen tegen het schriftelijke euthanasieverzoek, dan is daarnaast ook niet voldaan aan de eisen van de euthanasiewet en is euthanasie niet mogelijk. 

Soms leidt dit tot spanningen tussen de arts en de patiënt of zijn naasten, wat voor alle partijen emotioneel zeer belastend is. Om dit te voorkomen, is het belangrijk dat mensen met een eventuele (toekomstige) euthanasiewens tijdig met hun arts in gesprek gaan over hun wensen en verwachtingen. De arts kan dan uitleg geven over wat wel of niet kan en ook welke alternatieven er zijn. Ook is het belangrijk dat de arts duidelijkheid geeft over waar zijn eigen grenzen liggen.   

Euthanasie bij dementie: een professionele en persoonlijke afweging
Met dit standpunt geeft de KNMG artsen houvast om samen met hun patiënten en naasten op een verantwoorde wijze afwegingen te maken en tot een beslissing te komen. De KNMG vindt het belangrijk dat elke arts zijn eigen professionele en persoonlijke afweging kan maken. Dit kan betekenen dat artsen soms op basis van die persoonlijke afwegingen besluiten geen euthanasie te verlenen in complexe situaties, ook al biedt de wet die ruimte wel. Tegelijkertijd vindt de KNMG het belangrijk artsen te ondersteunen die wel bereid zijn om in complexe situatie euthanasie te overwegen.  

Deze professionele normen zijn tot stand gekomen door goed te luisteren naar de diversiteit aan medische en maatschappelijke opvattingen, onder andere via een adviesgroep van artsen met verschillende visies en expertises, ronde tafelbijeenkomsten met vertegenwoordigers van patiënten en naasten en focusgroepen met artsen en een uitvraag via ons artsenpanel.  

Belangrijkste normen om verantwoord te handelen bij euthanasie en gevorderde dementie
De professionele normen in dit standpunt zijn een invulling van de euthanasiewet en de praktische vertaling van de uitspraak van de Hoge Raad van april 2020. Hieronder worden de belangrijkste normen kort uitgelicht. Te allen tijde geldt dat euthanasie bij een wilsonbekwame patiënten met gevorderde dementie alleen mogelijk is op basis van een schriftelijk euthanasieverzoek die de patiënt zelf heeft opgesteld toen hij nog wilsbekwaam was.  


Tags bij dit artikel:


Artikelen met gelijksoortige tags:


Gegevens bij dit artikel:

  • Naam auteur en/of bewerkt door: KNMG
  • Fotograaf of fotobureau: : INGImages
  • Bron bij dit artikel: : KNMG
  • Wat is de URL bij deze bron?: Visit Website
  • Originele titel: Nieuw KNMG-standpunt geeft houvast bij euthanasie bij dementie
  • Doelgroep: Zorgprofessionals, Beleidsmakers
  • Datum: 02 dec 2021

 


Disclaimer bij dit artikel:
Hoewel wij ernaar streven om correcte en actuele informatie te verschaffen, kunnen wij niet garanderen dat de informatie juist is op het moment waarop deze ontvangen wordt, of dat de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Informatie binnen het ZorgKrant.nl en het Zorgportaal.nl netwerk zijn niet bedoeld als een medisch advies of ter vervanging van het advies van een arts en/of BIG geregistreerde professional. Op grond van de aangeboden informatie dienen derhalve geen acties te worden ondernomen zonder voorafgaand deskundig advies.


Ongewenst of inhoudelijke vragen over dit artikel?
De meeste berichten binnen onze site zijn afkomstig van onze partners, overheid, belangenorganisaties, universiteiten en kennisorganisaties, etc. Ziet u een fout of heeft u inhoudelijke feedback? neem dan contact op met de bron van het artikel!, aangegeven onderaan ieder artikel.
Ziet u een bericht welke, ondanks onze beperkte controle, ingaat tegen onze gedragscodes, de wetgving, etc. , neem dan a.u.b. contact op met onze redactie!

Aanmelden e-mail nieuwsbrief

ZorgKrant.nl is een initiatief van de stichting Care Net Holland!