Het belangrijkste resultaat van WOZO is dat de waarden en uitgangspunten duidelijk terugkomen in het recent gesloten Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg en het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord

Na drie jaar is het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) formeel afgerond. Mireille de Wee, voorzitter van de ActiZ kerngroep Wonen en zorg en bestuurder van zorgorganisatie Mijzo kijkt terug op het programma: ‘Veel van de punten uit het programma worden door ActiZ leden in de praktijk uitgevoerd. Daarnaast is het belangrijkste resultaat van WOZO dat de waarden en uitgangspunten duidelijk terugkomen in het recent gesloten Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) en het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Daarmee is het programma afgrond maar de beweging niet ten einde.’

Het hoofddoel van WOZO was de ouderenzorg toekomstbestendig te maken. Of dat honderd procent gelukt is kun je je natuurlijk afvragen. Niet alle doelen voor een betere samenwerking tussen de zorgdomeinen zijn gehaald. Wat ons als ActiZ vooral opvalt, is dat WOZO niet alleen over systeemverandering ging, maar vooral ook over cultuurverandering. Steeds vaker zien we dat zorgprofessionals, welzijnswerkers, gemeenten en woningcorporaties de handen ineenslaan om impact te maken in de samenleving, om buurten of wijken te faciliteren. Zorgzame buurten, community care, het zijn begrippen uit WOZO die echt heel belangrijk zijn in de praktijk van nu en de ouder wordende samenleving. 

Impact
De concrete impact van WOZO laat zich niet samenvatten in één beleidsregel of project. De kracht van het programma lag juist in de breedte én in de samenwerking. Meer dan 35 partijen, waaronder ActiZ, werkten samen om de omslag naar toekomstbestendige ouderenzorg te realiseren. Ruim 140 zorgorganisaties, waaronder veel ActiZ-leden, deden een beroep op het programma ‘Waardigheid en Trots’ om innovaties door te voeren in technologie, samenwerking met informele zorg en nieuwe werkwijzen. De door ActiZ opgestarte campagne Praat vandaag over morgen kreeg via het WOZO een nog groter bereik en werd een Rijkscampagne met landelijke campagne die dit jaar nog door gaat.  Ook op het gebied van wonen zagen we belangrijke beweging: in de woondealregio’s zijn afspraken gemaakt over zo’n 290.000 ouderenwoningen, en er werd voor bijna 100 miljoen euro aan subsidie aangevraagd voor zorggeschikte woningen. Ook is de eerstelijnszorg versterkt met de visie 2030, is de inzet op reablement gegroeid en zijn er tientallen technologieprojecten van de grond gekomen dankzij de STOZ-regeling.

De volgende stap
Dat WOZO nu overgaat in structureel beleid binnen het HLO, betekent dat we de ingezette beweging vasthouden, verankeren én verdiepen. In de nieuwe akkoord zijn veel belangrijke doelen overgenomen: over reablement, het versterken van mantelzorgondersteuning, het verbeteren van de toegang tot verpleeghuiszorg en het aanpassen van leveringsvormen in de Wlz. Thuis is echt het uitgangspunt geworden. 

ActiZ hecht met name grote waarde aan het versterken van de eigen capaciteiten van ouderen zodat ze langer zelfstandig kunnen blijven functioneren. Maar niet alle zorgverleners zijn in de praktijk gewend om met een ‘afbouwende’ mindset te werken. Het idee van ‘niet overnemen, maar activeren’ vereist een andere houding. ActiZ onderzoekt samen met andere partijen hoe reablement breed kan worden ingevoerd. Daarnaast is zeer van belang dat het uitgangspunt zorg zonder verblijf is geworden en indien zorg in de thuissituatie niet meer verantwoord of passend is, verblijf in een verpleeghuis gegarandeerd is voor de meest kwetsbaren. Het is voor ons erg belangrijk dat opname in het verpleeghuis niet langer vanzelfsprekend wordt, maar persoonsgericht en gebaseerd op iemands sociale omgeving, inzet en beschikbare hulpmiddelen.

Samen blijven bouwen
Het afronden van WOZO als programma voelt als het sluiten van een hoofdstuk. Maar de beweging die is gestart, gaat onverminderd door. De uitdaging om de transitie door te zetten is nog steeds enorm. ActiZ blijft zich daar onverminderd voor inzetten. Niet alleen door onze leden te ondersteunen in de noodzakelijke veranderingen, maar ook door samen met de overheid en andere partijen de condities te creëren waarin goede ouderenzorg mogelijk blijft. Zo hopen we in het HLO en AZWA weer mooie stappen te zetten, ook met een nieuw kabinet. Stappen als experimenten met passende bekostiging, pilots met het opschalen van reablement en structurele samenwerking. WOZO heeft laten zien wat er kan ontstaan als we sámen optrekken – laten we dat vasthouden en verder bouwen aan een samenleving waarin ouderen met vertrouwen ouder kunnen worden.

Bron: ActiZ