Mantelzorgers ervaren een lagere kwaliteit van leven

Een op de drie werkende vrouwen en een op de vijf werkende mannen geeft  mantelzorg

Dit blijkt uit Werk en mantelzorg; kwaliteit van leven en het gebruik van ondersteuning op het werk, een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). De studie is gebaseerd op een enquête naar informele zorg, waaraan ook ruim 3800 werkenden meededen. Het onderzoek geeft meer zicht op de kwaliteit van leven en de rol van de ondersteuning op het werk en de zorgsituatie daarbij.

Een kwart van de 16-69-jarigen combineert arbeid en mantelzorg
Een op de drie werkende vrouwen en een op de vijf werkende mannen geeft  mantelzorg. Het gaat om alle hulp aan mensen in de directe sociale omgeving in verband met gezondheidsproblemen. Mannen met een zorgtaak werken 39 uur per week en geven 6 uur mantelzorg (samen 45 uur); vrouwen die beide combineren besteden hieraan 34 uur per week (28 uur werk en 6 uur mantelzorg). Werkende mantelzorgers geven vooral hulp aan een (schoon)ouder (55%), bijna een op de tien (9%) aan de partner en 7% aan zijn of haar kind.

Arbeid en mantelzorg vaak goed te combineren
Een op de drie werkende mantelzorgers helpt (ook) op of na een werkdag. Van hen wordt een op de drie weleens op het werk gebeld voor of door de persoon die ze helpen en moet een op de zeven weleens weg van het werk vanwege de hulpbehoevende. Ruim zeven op de tien (73%) van de werkende mantelzorgers kan naar eigen zeggen arbeid en mantelzorg goed combineren.

400.000 werkenden geven intensief hulp aan hun zieke naaste
Ongeveer 20%  van degenen die arbeid en mantelzorg combineren helpt intensief (wekelijks minimaal 8 uur). Het gaat om circa 400.000 mensen. Gemiddeld werken zij 31 uur per week en helpen zij 21 uur (samen 52 uur). Mannen die werk en intensieve hulpverlening combineren zorgen vaak voor hun partner, vrouwen vooral voor (schoon)ouders.

Intensieve mantelzorgers zijn meer ontevreden met het leven en ervaren vaker tijdsdruk
Werkenden die intensief helpen zijn substantieel minder tevreden over hun leven en ervaren meer tijdsdruk. Dit geldt ook voor mantelzorgers van iemand met een psychische beperking. Tot slot voelen ook mensen die vinden dat zij de  hulp wel móeten geven zich vaker onder tijdsdruk staan.

Contact met de leidinggevende en flexibel werk kunnen ervaren tijdsdruk verminderen
De helft van de werkende mantelzorgers heeft de leidinggevende verteld over de zorgtaak. Degenen die dat niet gedaan hebben zagen daar vaak geen aanleiding voor. Ze zouden het wel doen als ze meer hulp zouden geven of als de gezondheid van de hulpbehoevende achteruit zou gaan. Driekwart van degenen die er met de leidinggevende over sprak, ervaart begrip; een op de vijf maakte afspraken met hem of haar. Vaak gaan die over direct vrij kunnen nemen als dat nodig is of over flexibele werktijden. Leidinggevenden kunnen een bijdrage leveren aan de vermindering van de tijdsdruk. Als intensieve mantelzorgers hun leidinggevende op de hoogte stellen of flexibel werk hebben (in de zin van onverwachts vrij kunnen nemen of werktijden kunnen aanpassen) ondervinden ze minder tijdsdruk.

Verlof, vrije dagen
Van alle mantelzorgers nam circa 10% betaald en 6% onbetaald zorgverlof op. Werkende mantelzorgers namen vaker vakantiedagen op dan zorgverlof om mantelzorg te kunnen geven: een op de vier. Ook meldden zij zich weleens ziek om te kunnen helpen (4%). Intensieve helpers ‘kiezen’ vaker voor deze oplossingen om tijd te creëren dan anderen.

Tags bij dit artikel:

• flexibele
• kwaliteit van leven
• Mantelzorg
• combinatie
• intensieve
• arbeid
• Sociaal en Cultureel Planbureau