Europees project speurt naar gemeenschappelijke biomarkers

In alle geïndustrialiseerde landen nemen de immuun-gemedieerde ontstekingsziekten toe

Het Radboudumc gaat met 25 Europese partners de onderliggende ziektemechanismen van Colitis ulcerosa en Atopische dermatitis onderzoeken om de diagnose en behandeling van patiënten met deze aandoeningen te verbeteren. De onderzoekers speuren naar moleculaire profielen en biomarkers van de ziekteprocessen, waarmee de ernst en het verloop van deze ziekten zijn vast te stellen. Zo moet voor iedere patiënt een medische behandeling op maat mogelijk worden. Het disciplineoverstijgend onderzoeksproject van 31 miljoen euro is toegekend door het Innovative Medicines Initiative (IMI) een gezamenlijk initiatief van de Europese Unie en EFPIA (European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations.
 
Persoonsgerichte behandeling
In alle geïndustrialiseerde landen nemen de immuun-gemedieerde ontstekingsziekten toe. Ze kenmerken zich door een enorm verschil in ziekteverloop en behandelresultaat, wat persoonsgerichte behandeling bemoeilijkt. Om tot een persoonsgerichte behandeling te kunnen komen (precision medicine) zijn inzicht in ziekteverschillen en biomarkers die het ziekteverloop en het behandelresultaat voorspellen onmisbaar. Het gaat om sterk uiteenlopende factoren (omgeving, genen, darmflora, immuunsysteem) die allemaal een rol spelen in dergelijke ziekten en elkaar onderling ook nog kunnen beïnvloeden.
 
Biomarkers als basis
Het onderzoeksconsortium ImmUniverse wil de kennislacune op dit gebied gaan invullen, zodat het pad wordt geëffend voor de persoonlijke aanpak van in elk geval twee van deze immuun-gemedieerde ziekten (Colitis ulcerosa en Atopische dermatitis). Hoogleraar Medische Immunologie Irma Joosten, die de rol van het Radboudumc in het geheel coördineert: “Door een unieke samenwerking tussen de afdelingen dermatologie met Elke de Jong en Ellen van den Bogaard, maag-darm-leverziekten met Frank Hoentjen en medische immunologie met Hans Koenen gaan we met onze consortiumpartners de complexe interacties tussen immuuncellen en de betrokken weefsels op microniveau analyseren en vergelijken. Dat doen we via een uitgebreid -omics onderzoek  met onder andere immunomics, genomics, proteomics en metabolomics. Uniek is, dat we in een prospectieve studie de profielen binnen individuele patiënten gaan meten over een langere periode, waarbij we goed inzicht krijgen in het hele ziekteproces. Met de immuunprofielen en biomarkers die we zo vinden, verwachten we de diagnose te verbeteren, het verloop en de ernst van de ziekte en het behandelresultaat beter te kunnen voorspellen en ook remissies beter te kunnen volgen.”

Innovative Medicines Initiative (IMI) is een gezamenlijk initiatief van de Europese Unie en de EFPIA (European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations). Beide partijen financieren elk de helft van de onderzoekssubsidie

ImmUniverse - Better control and treatment of immune-mediated diseases by exploring the universe of microenvironment imposed tissue signatures and their correlates in liquid biopsies.

Tags bij dit artikel:

• Radboudumc