De Hartstichting wil samen met onder andere huisartsen optrekken om vroege opsporing en preventie mogelijk te maken

Selectieve screening van hart- en vaatziekten kan plaatsvinden in de huisartsenpraktijk, maar dan moeten hier wel voldoende tijd en middelen voor beschikbaar zijn. Dit blijkt uit onderzoek van Nivel onder 118 huisartsen, in opdracht van de Hartstichting. Huisartsen staan ook positief ten opzichte van bloeddrukmetingen buiten de huisartsenpraktijk, mits dit kwalitatief goed gebeurt en er goede adviezen worden gegeven ten aanzien van de vervolgprocedure. 

Preventie van hart- en vaatziekten is een belangrijk speerpunt van de Hartstichting. De Hartstichting wil samen met onder andere huisartsen optrekken om vroege opsporing en preventie mogelijk te maken. Het Nivel vroeg huisartsen wat hun eigen rol is in actieve opsporing van mensen met een hoog risico, wat hun mening is ten aanzien van selectieve preventie en wat hun ondersteuningsbehoeften zijn.

Merendeel huisartsen actief in selectieve preventie
Ruim 60% van de huisartsen bepaalt soms het risico op hart- en vaatziekten van patiënten wanneer zij voor een andere klacht op consult komen, of roept patiënten actief op om dit risico te komen bepalen. Bij het bepalen van het risico nemen de huisartsen vooral leeftijd, lichamelijke activiteit, familiegeschiedenis en roken mee en bepalen ze de bloeddruk en het cholesterolgehalte. Daarentegen geeft bijna 40% van de huisartsen aan geen specifieke activiteiten te ondernemen om een verhoogd risico op HVZ bij zijn patiënten op te sporen.

Selectieve preventie door huisarts alleen bij vermoeden van hoog risico
Het grootste deel van de 118 huisartsen die de schriftelijke enquête over selectieve preventie invulden (80%), vindt selectieve preventie nuttig. Ook vindt 63% dat selectieve preventie door de huisarts zich alleen moet richten op mensen bij wie ze reeds een hoog risico vermoeden, bijvoorbeeld op grond van een bekende familiegeschiedenis of overgewicht. Bijna driekwart van de huisartsen vindt dat selectieve preventie van hart- en vaatziekten onvoldoende wordt vergoed.

Huisartsen positief over het meten van bloeddruk buiten de huisartsenpraktijk
De meeste deelnemende huisartsen staan positief tegenover initiatieven van de Hartstichting om bloeddruk te meten buiten de huisartsenpraktijk, mits dit kwalitatief hoogstaand gebeurt en er goede adviezen worden gegeven ten aanzien van de vervolgstappen bij bepaalde bloeddrukwaarden. Er zijn ook huisartsen die vinden dat eerst de meerwaarde van dit initiatief moet worden bepaald; zij verwachten namelijk veel onnodig ongeruste patiënten op het spreekuur te krijgen.

Ondersteuningsbehoeften huisartsen in informatievoorziening
Omdat veel huisartsen hun patiënten bij vragen over risico’s en leefstijl verwijzen naar Thuisarts.nl, is een link op deze site naar informatie van de Hartstichting welkom. Ook hebben huisartsen behoefte aan goed informatiemateriaal voor laaggeletterde patiënten, bijvoorbeeld in de vorm van begrijpelijke informatiefilmpjes voor in de wachtkamer. Hierbij merken ze wel op dat dit soort initiatieven het liefst in samenspraak met de beroepsvereniging ontwikkeld moeten worden.

Rol Hartstichting bij creëren gezonde(re) leefomgeving
Vrijwel alle aan het onderzoek deelnemende huisartsen vinden dat mensen in de eerste plaats zelf verantwoordelijk zijn voor hun gezondheid en dat ook de overheid een belangrijke taak heeft in het stimuleren van gezond gedrag. De Hartstichting zou zich volgens de huisartsen sterk moeten maken voor het beperken van vet en zout in de voeding en voor het inrichten van een beweegvriendelijke omgeving. Op deze manier zouden huisartsen zich ondersteund voelen in het stimuleren van gezond gedrag bij hun patiënten.

Bloeddrukcampagne Hartstichting
De Hartstichting: ‘Wij nemen de resultaten van het Nivel-onderzoek ter harte. Eind mei is de bloeddrukcampagne van de Hartstichting van start gegaan: op meer dan 200 openbare meetlocaties in het land kunnen mensen hun bloeddruk laten meten door medewerkers die door de Hartstichting zijn getraind. Ook geven deze medewerkers adviezen voor een gezonde leefstijl. Zo krijgen mensen, indien nodig, het advies hun bloeddruk een bepaalde periode herhaaldelijk zelf te meten of – bij een bovendruk hoger dan 180 mmHg – dezelfde dag contact op te nemen met hun huisarts.'
Daarnaast zet de Hartstichting zich al langere tijd in om vet en zout in bewerkte voedingsmiddelen terug te brengen. Op 4 juni riep de Hartstichting staatssecretaris Blokhuis op om hier haast mee te maken.

Het onderzoek
Voor het onderzoek heeft het Nivel de resultaten gebruikt van een schriftelijke enquête die in 2016 door 118 van de 1200 uitgenodigde huisartsen (9%) is ingevuld binnen het SPIMEU-project . Daarnaast heeft het Nivel in de periode 2018-2019 drie online focusgroepen met in totaal 37 huisartsen georganiseerd.