Ketamine zorgt onder andere voor dissociatieve effecten
Na een daling tussen 2013 en 2017 steeg het aandeel van xtc-intoxicaties op EHBO-posten in 2018. De bijdrage van ketamine aan het totaal aantal incidenten op EHBO-posten en bij ambulancediensten vervijfvoudigde in zes jaar tijd. Dit blijkt uit de Monitor Drugsincidenten (MDI) 2018 die maandag 7 0ktober is gepubliceerd, samen met een Factsheet over ketamine.
Sinds 2009 houdt de MDI actuele gegevens bij over de aard en omvang van drugsgerelateerde gezondheidsincidenten in Nederland. De MDI baseert zich op gegevens verzameld door ambulancediensten, ziekenhuizen en forensisch artsen in acht regio’s in Nederland plus landelijk werkzame EHBO-organisaties, dus geeft geen totaaloverzicht over Nederland. Ook worden de gegevens over drugsincidenten van het Letsel Informatiesysteem (LIS) van VeiligheidNL gerapporteerd.
De gegevens in deze factsheet zijn gebaseerd op 45.083 geregistreerde acute gezondheidsincidenten na drugsgebruik: 38.696 gemeld bij de MDI en 6.387 bij het LIS tussen 2009 en 2018. In 2018 werden er 5.157 incidenten geregistreerd bij de MDI en 951 bij het LIS. Bij gezondheidsincidenten na ketaminegebruik was vaak ook een andere drug betrokken.
Na een daling tussen 2013 en 2017 steeg het aandeel van xtc-incidenten op EHBO’s weer.
Sinds de nieuwe psychoactieve stof (NPS) 4-fluoramfetamine (4-FA, 4-FMP) in mei 2017 op lijst I van de Opiumwet werd geplaatst, daalde het aandeel incidenten na gebruik hiervan sterk. Ernstige incidenten met 4FA waren zeldzaam in 2018. GHB-gerelateerde incidenten waren in 2018 onverminderd vaak ernstig van aard.
Het aantal gemelde incidenten met lachgas is klein, maar lijkt te groeien.
Factsheet ketamine
In de eveneens op maandag 7 oktober verschenen Factsheet ketamine worden de meest recente kennis en cijfers gebundeld. Het gebruik van ketamine voor recreatieve doeleinden komt het meest voor onder jongvolwassenen die uitgaan. Er zijn signalen dat het gebruik van ketamine de afgelopen jaren verder is toegenomen in deze groep.
Daarnaast is ook het aandeel incidenten met ketamine op EHBO-posten op grootschalige evenementen sinds 2015 groter geworden, met opnieuw een toename in 2018. Reden voor de publicatie van de Factsheet ketamine waar alle beschikbare gegevens en kennis over de werking, het gebruik en de risico’s verzameld zijn.
Grotere groep gebruikers in het uitgaansleven
In de algemene bevolking (18 jaar en ouder) had in 2018 1,2% ooit ketamine gebruikt. Dit komt neer op circa 170.000 Nederlanders. Ten opzichte van 2016 is het gebruik daarmee stabiel en blijft het relatief laag. Echter, van de uitgaanders uit het Grote Uitgaansonderzoek in 2016 had 17,3% ooit ketamine gebruikt.
Ook uit andere, meer recente, uitgaansonderzoeken blijkt dat het gebruik in deze groep vele malen hoger ligt. Ketamine was eerst een drug voor slechts een selecte groep ervaren drugsgebruikers, maar het lijkt nu toegankelijker te worden in meerdere stromingen van het uitgaanscircuit, en het wordt zowel op feesten zelf als op ‘afterparties’ gebruikt.
Effecten, risico’s en incidenten
Ketamine zorgt onder andere voor dissociatieve effecten. Bij een (te) hoge dosering kunnen gebruikers een zogenoemde ‘K-hole’ ervaren. Ze kunnen zich dan niet bewegen, niet praten en lijken zich in een andere wereld te bevinden. Bij langdurig en frequent gebruik van ketamine kunnen problemen aan de urinewegen ontstaan die soms gepaard gaan met heftige buikpijnaanvallen. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat een aantal cognitieve functies, met name het geheugen, mogelijk tijdelijk kan verslechteren.