Naar het verbeteren van de werkomgeving van mensen moet meer worden gekeken

Alle landen in de wereld willen de gezondheid van hun inwoners verbeteren

De volksgezondheid fors verbeteren? Pak dan de omgeving van werkenden aan. Zorg dat iedereen mee kan doen, dat de arbeidsomstandigheden goed zijn en erken dat werk cruciaal is voor sociale contacten. Dat zijn de belangrijkste boodschappen van een bijzondere artikelenreeks in The Lancet, waaraan het Erasmus MC een belangrijke bijdrage heeft geleverd.

Alle landen in de wereld willen de gezondheid van hun inwoners verbeteren. Daarbij richten politici, beleidsmakers en medici zich op het verbeteren van behandelingen van ziekten, maar ook op manieren om ziekten te voorkomen. ‘Het gekke is dat ze veel minder kijken naar het verbeteren van de werkomgeving van mensen. Terwijl juist daar grote winst te boeken is’, zegt Alex Burdorf, hoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg (MGZ) in het Erasmus MC. Burdorf is eerste auteur en coauteur van twee van de drie artikelen in de The Lancet-serie.

Zwaar werk
Mensen werken een groot deel van hun leven. Daarnaast hebben de omstandigheden waaronder mensen werken, gevolgen voor hun gezondheid. ‘Mensen die minder autonomie hebben over hun werk, hebben vaker last van depressieve gevoelens. En mensen die lichamelijk zwaar werk doen, halen minder vaak in goede gezondheid hun pensioengerechtigde leeftijd. We zien ook steeds meer economieën met meer flexibele arbeidskrachten die vaak slechter betaald krijgen, waardoor mensen ongezonder leven. Burdorf: ‘Door de werkomstandigheden te veranderen kun je dus de volksgezondheid verbeteren.’

Demografische ontwikkelingen dwingen landen bovendien ook om de werkomstandigheden aan te pakken. Vrijwel alle landen hebben te maken met een steeds groter worden krapte op de arbeidsmarkt. Er zijn steeds minder mensen om het werk te doen. ‘Het is dus een gigantische uitdaging om deze werkenden vitaal te houden. Het is de grote uitdaging voor de komende decennia.’

Oplossingen
In de Lancet-serie beschrijven wetenschappers oplossingen. Wat is er voor nodig om werkende mensen zo fit mogelijk aan het werk te houden. Burdorf: ‘We bekijken het op alle niveaus zoals macro (sociaal-economisch en politiek, red), op meso (arbeidscontracten en arbeidsomstandigheden, red.) en micro (opleiding geslacht en leeftijd, red.). Dat bekijken we wereldwijd, dus niet alleen door een Nederlandse bril.’

Voor Nederland wenst Burdorf dat mensen met gezondheidsproblemen makkelijker kunnen werken. ‘Je ziet nu dat mensen met bijvoorbeeld een handicap het moeilijker hebben om een baan te vinden. En als ze werk hebben, is het lastiger om hun baan te houden. De politiek heeft verschillende maatregelen genomen om deze groepen te helpen, maar die werken nauwelijks.’

‘De politiek heeft verschillende maatregelen genomen, maar die werken nauwelijks’

Ook vindt Burdorf gezondheidszorg en werk dichter naar elkaar moeten worden gebracht. Zorgverleners stemmen hun behandeling vaak alleen af op de aandoening. De patiënt vraagt zichzelf vaak juist af: hoe kan ik mijn werk nog blijven doen?’ De borstkankerzorg is een voorbeeld waar dat al goed gaat. ‘Dat komt omdat de ziekte vaak jonge vrouwen raakt in hun werkzame levensfase. De behandeling wordt zo ingericht dat mensen hun werk zo goed mogelijk kunnen blijven doen. We moeten dus toe naar clinici die verstand hebben van wat gezondheid betekent voor werk en andersom.’

Arboarts
Daarnaast moeten de muurtjes tussen arbozorg en gewone zorg verdwijnen, vindt Burdorf. Een werknemer die ziek is, ziet nu vaak zowel de arboarts als een gewone arts. Zij hebben geen inzage in elkaars dossiers. ‘Terwijl het om dezelfde aandoening of ziekte gaat. Als deze professionals beter samenwerken is dat beter voor de gezondheid van de werknemer. Want die wil én beter worden én zijn werk zo goed mogelijk kunnen doen.’

De drie papers worden gelanceerd op The World Health Summit in Berlijn op 15 oktober 2023.

Bron: Erasmus MC

Tags bij dit artikel:

• Erasmus MC
• volksgezondheid
• werkenden
• Arbeidsomstandigheden
• arboarts
• arbozorg