Vanaf 9 oktober geldt in heel Nederland één duidelijke definitie van kwetsbaarheid, gebaseerd op een succesvolle Rotterdamse aanpak

Niet alleen kwetsbare vrouwen, maar ook hun partners en gezinnen kunnen voortaan voor, tijdens en na een zwangerschap hulp en ondersteuning krijgen. Vanaf 9 oktober geldt in heel Nederland één duidelijke definitie van kwetsbaarheid, gebaseerd op een succesvolle Rotterdamse aanpak.  

‘Gemeente Rotterdam en de afdeling Verloskunde en Gynaecologie van Erasmus MC stelden in 2019 samen een duidelijke definitie van kwetsbaarheid bij zwangere vrouwen op. Daarin staat dat zij tijdens de zwangerschap én na de geboorte begeleiding aangeboden krijgen’, legt gynaecoloog-perinatoloog Annemarie Mulders van Erasmus MC uit. 

‘We hebben de definitie recent uitgebreid met begeleiding vóór de zwangerschap. Daarnaast is de definitie inclusiever gemaakt, zodat ook aanstaande vaders en de rest van het gezin eronder vallen. Hierdoor kunnen we gezinnen, met welke samenstelling dan ook, eerder helpen en de situatie verbeteren als er sprake is van kwetsbaarheid.’

Rotterdamse trots
‘Fijn dat we hier als gemeente een rol in mogen en kunnen spelen’, reageert de Rotterdamse wethouder Ronald Buijt vandaag tijdens zijn werkbezoek aan de informatiemarkt over gezonde zwangerschappen in Erasmus MC. ‘Nu zetten we nog een belangrijke stap vóór de eerste 1000 dagen van een kind. We mogen er best trots op zijn dat onze definitie nu landelijk wordt overgenomen.’

‘Het overgewicht van de partner vergroot de kans op verminderde vruchtbaarheid’

Het is nog niet vanzelfsprekend om de aanstaande vader mee te nemen bij een kinderwens en zwangerschap. ‘En dat terwijl ook zijn gezondheid een belangrijke rol speelt bij het vervullen van een kinderwens. Daarvoor zien we steeds meer bewijs. Uit recent onderzoek van Generation R Next blijkt bijvoorbeeld dat ook het overgewicht van de partner de kans op verminderde vruchtbaarheid vergroot’, vertelt Mulders. 

Focus op kinderwens 
Deze week is het de tweede landelijke ‘Week van het Gezond Zwanger Worden’. Daarin staat wederom de vraag ‘Wil je het komende jaar zwanger worden?’ centraal. Deze vraag zou door alle zorgprofessionals aan hun patiënten moeten worden gesteld om eerder in te kunnen zetten op een gezonde zwangerschap en een gezond kind.

‘In deze speciale week vragen we extra aandacht voor gezonde zwangerschappen, waarbij het gesprek over een kinderwens altijd de eerste stap is’, licht Mulders toe. ‘Deze aanpak werkt, want na de campagne van vorig jaar zagen we een verdubbeling van het aantal bezoekers op de website ZwangerWijzer.’  

Via deze website krijgen aanstaande ouders en professionals uitleg over hoe ze zo optimaal mogelijk met een zwangerschap kunnen starten. ‘En ook bij mijn preconceptiespreekuur voor chronisch zieke patiënten in Erasmus MC heb ik meer doorverwijzingen ontvangen van medisch specialisten die de vraag hebben gesteld.’  

Aandacht voor preconceptiezorg helpt 
Volgens Mulders durven de specialisten de vraag nu dus al meer te stellen, waarna mensen met een kinderwens op zoek gaan naar informatie. Toch blijkt ook dat het bezoek aan de website na verloop van tijd weer daalt. ‘We moeten dit onderwerp blijvend onder de aandacht brengen. Want gezond zwanger worden betekent niet alleen een gezonde start voor het kind, maar ook een leven lang gezonder. We staan aan het begin, maar we zien dus dat aandacht echt effect heeft.’ 

Uit nieuw onderzoek blijkt ook dat de urgentie groot is, zegt Mulders. ‘De risicoscreening op ZwangerWijzer laat van 2015 tot 2023 een stijgende trend zien in ongunstige factoren. Dat betekent dat meer vrouwen met een kinderwens zwaarder zijn, meer alcohol en drugs gebruiken en meer seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) hebben. Ook ervaren zij meer stress en slikken ze weinig tot geen foliumzuur. We zien alleen een lichte daling als het om roken in de vruchtbare leeftijd gaat.’ 

Ongunstige gezondheidsfactoren hebben effect op de start en het leven van de kinderen

De onderzoeksdata laten zien dat een groot deel van de mensen met een kinderwens ten minste één ongunstige gezondheidsfactor heeft. En het gemiddelde aantal is vijf. ‘We willen deze gegevens ook koppelen aan de geboortegegevens om te onderzoeken welke effecten deze factoren hebben op de geboorte uitkomsten. Maar dat ze effect hebben op de start en het leven van de kinderen weten we nu al. Daarom ben ik blij met de uitbreiding van onze definitie én de tweede landelijke week om aandacht te vragen voor gezond zwanger worden.’

Bron: Erasmus MC