Onderzoek naar het effect esketamine vergeleken met ECT bij ernstige depressies

Eén op de drie patiënten met een depressie herstelt niet of onvoldoende door behandeling met medicatie of psychologische behandelingen

Onder leiding van hoogleraar psychiatrie Robert Schoevers van het UMCG zijn vijf Nederlandse ziekenhuizen en GGZ-instellingen een onderzoek gestart dat een alternatief kan bieden voor elektroconvulsieve therapie (ECT) als laatste redmiddel bij de behandeling van ernstige depressie. Dit kan leiden tot een grote verbetering voor mensen met een zeer ernstige depressie. Deze studie heeft een subsidie van € 3,2 miljoen van Zorginstituut Nederland en ZonMw ontvangen. 

Eén op de drie patiënten met een depressie herstelt niet of onvoldoende
Eén op de drie patiënten met een depressie herstelt niet of onvoldoende door behandeling met medicatie of psychologische behandelingen. Voor deze patiënten is ECT de laatst overgebleven behandeloptie. Electroconvulsie therapie is een ingrijpende behandeling met veelal een lange ziekenhuisopname, herhaalde narcose en bijwerkingen die soms tot blijvende schade kunnen leiden, waaronder aantasting van het geheugen. Behandeling met esketamine in de vorm van een drank biedt mogelijk een goed alternatief voor ECT. 

Esketamine mogelijk effectiever op de lange termijn
Het aantal patiënten dat in het eerste jaar na de behandeling met ECT een terugval krijgt is vrij hoog, rond de 60 procent. Op basis van data van een pilot met een kleine groep patiënten, is de verwachting dat de groep die esketamine krijgt, betere resultaten zal hebben.

Patiëntvriendelijker en goedkoper alternatief
172 patiënten zullen meedoen met dit onderzoek. Eén groep wordt behandeld met ECT, terwijl de andere groep acht weken lang twee keer per week een dosis orale esketamine krijgt. Beide groepen worden daarna gedurende een jaar gemonitord waarbij de groep die esketamine krijgt, de behandeling langzaam afbouwt. Als de patiënt niet hersteld is, kan de patiënt alsnog de behandeling krijgen waarvoor hij/zij niet geloot had. 

De studie zal in totaal vier jaar duren. Wanneer aangetoond kan worden dat het oraal innemen van esketamine even goed werkt bij ernstige niet-psychotische therapieresistente depressie, dan is dit een patiëntvriendelijker, maar ook een goedkoper alternatief voor ECT.  De uitslagen van het onderzoek zullen worden gebruikt om te bepalen of orale esketamine in de toekomst via de basisverzekering kan worden vergoed.

Wie kan meedoen aan dit onderzoek?
Depressieve patiënten vanaf 18 jaar die in aanmerking komen voor ECT behandeling. Patiënten met een bipolaire stoornis of psychotische klachten kunnen niet deelnemen aan dit onderzoek. Er zijn nog meer aanvullende voorwaarden om mee te doen die in een screening met geïnteresseerde patiënten wordt doorgenomen.

Deelnemende partijen aan het onderzoek
Naast het UMCG kunnen deelnemers ook behandeld worden in het LUMC, Amsterdam UMC, Pro Persona en PsyQ/Parnassia Groep Den Haag. Ook werken patiëntenorganisatie de Depressie Vereniging en MIND, de koepel van cliëntenorganisaties in de geestelijke gezondheidszorg mee met dit onderzoek.

Iedereen die meer informatie wil ontvangen over deelnemen aan deze studie, kan contact opnemen via: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Tags bij dit artikel:

• screening
• Zorginstituut Nederland
• psychotische
• depressieve
• UMCG
• ZonMw
• behandeling
• bipolaire stoornis
• ECT