Met het ouder worden verliezen mensen spiermassa en –kracht

Eiwitrijke voeding in combinatie met fysieke inspanning voor het slapen gaan, kan voorkomen dat patiënten spiermassa verliezen tijdens een ziekenhuisopname. Dat is één van de voornaamste conclusies die Imre Kouw trekt uit haar promotieonderzoek aan het Maastricht UMC+. De promovenda onderzocht verschillende strategieën om het verlies van spiermassa tijdens veroudering en ziekte tegen te gaan. In het bijzonder tijdens een ziekenhuisopname.

Met het ouder worden verliezen mensen spiermassa en –kracht. Dat wordt ook wel sarcopenie genoemd. Hierdoor worden mensen tijdens een ziekenhuisopname nog eens extra kwetsbaar. Daar komt nog bij dat de mentale en fysieke stress die gepaard gaan met een opname in veel gevallen zorgt voor een verminderde eetlust. Kouw liet in haar onderzoek onder meer zien dat patiënten die werden opgenomen vanwege een heupoperatie drie tot vier procent aan spiermassa verliezen in slechts vijf dagen tijd. Dat kan omgerekend al snel oplopen van een halve tot wel één kilogram.

Voedingsstrategie
Spierweefsel wordt voortdurend opgebouwd en weer afgebroken. Cruciaal in de opbouw is de inname van voldoende eiwitten uit voeding. "Maar oudere patiënten die bijvoorbeeld een heupoperatie ondergaan, laten tot wel dertig procent van het aangeboden eten staan", zegt Kouw. "Ze krijgen dan te weinig eiwit binnen en verliezen nog meer spiermassa en -kracht. Daardoor gaat het herstel ook langzamer." De promovenda zocht daarom naar slimme strategieën om de eiwitinname te verhogen en ervoor te zorgen dat patiënten weer sneller op de been zijn.

Nachtelijke spieropbouw
Het innemen van een eiwitrijk drankje (met 40 gram eiwit) vlak voor het slapen gaan, bleek uiteindelijk een effectieve methode. Hierdoor wordt de aanmaak van nieuwe spieren tijdens de nacht met 33 procent gestimuleerd. De combinatie met fysieke inspanning leidt tot nog eens 30 procent verdere toename van de nachtelijke spieropbouw. Aangezien we tijdens veroudering en ziekte meer eiwit nodig hebben, is dit een vrij eenvoudige voedingsstrategie om aan die extra behoefte te voldoen. De voedingsinterventie kan bijvoorbeeld een aantal dagen voorafgaand aan een operatie worden toegepast of tijdens de ziekenhuisopname zelf. "Daarnaast adviseren we patiënten om de inname van eiwitrijke maaltijden (tenminste 25-30 gram eiwit) gedurende de dag altijd te combineren met enige vorm van lichaamsbeweging", zegt Kouw. "Zowel voor, tijdens, als na de ziekenhuisopname."