Apps om huidkanker op te sporen ongeschikt

Mensen die regelmatig verbranden, veel moedervlekken hebben of geregeld een zonnebank bezoeken, hebben een verhoogd risico op het krijgen van huidkanker.

De extreme zon van de afgelopen dagen maakt goede bescherming van de huid noodzakelijk. Controle van de huid is ook belangrijk, maar de apps die hiervoor op de markt zijn, blijken onvoldoende geschikt. Ze komen in de meerderheid van de beoordelingen tot andere conclusies dan dermatologen die dezelfde huid onderzoeken. Dat blijkt uit onderzoek van dermatoloog en melanoomexpert dr. Nicole Kukutsch van het Leids Universitair Medisch Centrum. Volgens de onderzoeker kunnen de apps goed ingezet worden om met foto’s een moedervlek in de tijd te volgen, maar zijn ze ongeschikt om een betrouwbaar oordeel te vellen.

Voor het onderzoek, dat werd uitgevoerd in opdracht van de wetenschappelijke vereniging van dermatologen (NVD), werd bezoekers in academische centra in Leiden, Amsterdam, Maastricht en Rotterdam  gevraagd of ze twee plekken op de huid konden aanwijzen die ze nader onderzocht wilden zien. Van die plekken werd een foto gemaakt met een app en daarna werd dezelfde plek beoordeeld door één of twee dermatologen, zonder dat de dermatoloog kennis had van de uitslag van de app. Met de apps, waarvoor moet worden betaald, kan een vlek via de telefoon wordt gescand. Een rating (bijvoorbeeld rood- geel -groen) geeft aan of een vlek een hoog risico heeft of niet. Een deel van het onderzoek is uitgevoerd onder de bezoekers van de Nationale Huidkankerdag 2017. 

Erg hoge foutmarge
Met deze aanpak werden van 125 bezoekers in totaal 199 verdachte plekjes nader bekeken. Dr. Kukutsch: “In veel gevallen (45 procent) lukte het ons niet een goede foto met de app te maken. In totaal ondernamen we bij iedereen bij wie dit misging, maximaal vijf pogingen." Twee derde van de plekjes die door de app als ‘rood’ werden bestempeld (hoog risico) en 70 procent van de ‘gele app-rating’ (gemiddeld risico), waren volgens de dermatoloog een gewone moedervlek of een ouderdomswrat. "Dat vind ik een erg hoge foutmarge. Overigens zijn soortgelijke resultaten ook door andere onderzoeksgroepen gevonden.”

Monitoren
Volgens Kukutsch laat deze uitslag zien dat weinig waarde kan worden gehecht aan de diagnose die de apps stellen. “Ik zie vooralsnog alleen een voordeel om een app te gebruiken om met foto’s bij te houden hoe een vlek op je huid zich ontwikkelt. Daar mag je verder geen diagnostische waarde aan hechten. Het leidt alleen tot onrust en hogere zorgconsumptie. Er zit ongetwijfeld toekomst in het gebruik van dit soort apps, maar ze zijn nu nog niet goed genoeg. Verder is het belangrijk om te weten dat de meeste melanomen (kwaadaardigste soort huidkanker) niet ontstaan uit reeds aanwezige moedervlekken, maar op gewone huid.”

Risicogroepen
Mensen die regelmatig verbranden, veel moedervlekken hebben of geregeld een zonnebank bezoeken, hebben een verhoogd risico op het krijgen van huidkanker. Dat geldt ook voor roodharigen of mensen met een buitenberoep. Colette van Hees, voorzitter van de dermatologenvereniging: “Erfelijkheid speelt ook een rol. Voor al deze risicogroepen is een regelmatige controle van de huid daarom belangrijk. De apps zouden daarbij kunnen helpen, maar dit onderzoek geeft aan dat ze vooralsnog geen sluitende oplossing bieden voor het opsporen van huidkanker.”

Tags bij dit artikel:

• LUMC
• Bescherming
• huidkanker
• apps
• dermatoloog
• melanoomexpert
• moedervlek
• oordeel
• verbranden