De klimaatverandering is nu al merkbaar in Nederland
Klimaatbeleid is niet alleen gunstig voor het klimaat, maar heeft ook een positief effect op onze gezondheid en veiligheid. Dat is de belangrijkste uitkomst van drie rapporten die het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu heeft opgesteld in opdracht van Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
De klimaatverandering is nu al merkbaar in Nederland. Effecten zoals stijgende temperatuur en zeespiegelstijging nemen de komende decennia verder toe. Dankzij het mondiale klimaatbeleid zal deze toename kleiner zijn en blijven de gezondheids- en veiligheidseffecten beperkter van schaal.
Nieuwe energie en oude energie
Het Klimaatakkoord uit 2019 beschrijft de manier waarop Nederland de komende jaren overstapt van fossiele energie naar minder milieubelastende bronnen, zoals zonne- en windenergie. De nieuwe bronnen hebben effect op gezondheid en veiligheid. Uit de RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu -studie blijken de gevolgen in verhouding beperkt. Wel kunnen windturbines hinder opleveren bij omwonenden en veroorzaken verbrandingsinstallaties voor biomassa luchtverontreiniging.
Schoner
Stoppen met fossiele energiebronnen zorgt dat er minder stikstof op de bodem neerdaalt. Dat is gunstig voor mens en natuur, al is het effect niet heel groot, zoals in 2019 al bleek uit een eerdere RIVM-analyse. De meeste gezondheidswinst komt uit een betere luchtkwaliteit, die zorgt dat we in 2030 gemiddeld iets langer leven. Minder verbrandingsmotoren zorgt ook voor minder omgevingsgeluid, omdat elektromotoren stiller zijn. Op de werkvloer daalt het aantal gevallen van longkanker doordat het Klimaatakkoord een einde maakt aan het gebruik van diesel producerende apparaten.
Veiliger
Het Klimaatakkoord levert ook meer veiligheid op. Elk jaar eist koolmonoxidevergiftiging mensenlevens, onder andere door aardgasinstallaties. Als de installaties er in 2050 niet meer zijn, scheelt dat jaarlijks enkele tientallen doden. Voor nieuwe energiebronnen geldt dat meer maatregelen nodig zijn. Het gaat dan om veilige installatie en onderhoud van windturbines, zonnepanelen en warmtepompen.
Mogelijkheden
Het RIVM reikt ook mogelijkheden aan om de negatieve effecten te verkleinen. Bijvoorbeeld om geluid van windturbines of de uitstoot van biomassa-installaties en houtkachels te beperken.
Het RIVM beveelt aan om de komende jaren goed te blijven volgen welke effecten de nieuwe energiebronnen hebben. De energiekeuzes die Nederland maakt zullen bepalen welke nieuwe energiebronnen waar worden gebruikt. De resultaten van dit onderzoek kunnen bij die keuzes worden meegenomen.
Rapporten
Klimaatakkoord: Gevolgen van het uitfaseren van fossiele energie voor veiligheid, gezondheid en stikstofdepositie; een update
Klimaatakkoord: effecten van nieuwe energiebronnen op gezondheid en veiligheid in Nederland
Mondiaal klimaatbeleid: gezondheidswinst in Nederland bij minder klimaatverandering