Informatie over kwaliteit van zorgaanbieders moet transparanter

Veel informatie is niet inzichtelijk voor patiënten waardoor zij dit niet mee kunnen nemen in hun keuze voor een zorgaanbieder

Patiënten willen dat er informatie beschikbaar komt over de verschillen in kwaliteit tussen behandelingen van zorgaanbieders. Uit onderzoek onder ons zorgpanel blijkt dat 95% van de 11.000 deelnemers inzicht wil hebben in de kwaliteit die zorgaanbieders leveren, vooral bij risicovolle of complexe behandelingen. Veel van deze informatie is echter niet inzichtelijk voor patiënten waardoor zij dit niet mee kunnen nemen in hun keuze voor een zorgaanbieder. “Er is nog een lange weg te gaan om dit wel transparant te krijgen,” aldus Arthur Schellekens, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland. 

Promotieonderzoek Maike Schepens
Dat er namelijk grote verschillen kunnen zijn tussen kwaliteit van behandelingen van verschillende zorgaanbieders, bleek onlangs uit promotieonderzoek van Maike Schepens. Zij onderzocht dit door declaratiedata van verzekeraars te analyseren. Hieruit bleek dat je bij prostaatkankeroperaties bij het best scorende ziekenhuis in Nederland bijna 20% kans hebt om incontinent te worden, terwijl deze kans bij het slechtst scorende ziekenhuis maar liefst meer dan 80% is: “Dat zijn enorme verschillen. Maar tot de dag van vandaag weten we nog steeds niet om welke ziekenhuizen het precies gaat want de data zijn anoniem,” aldus Schellekens. “Patiënten kunnen daarom geen keuze maken voor passende zorg”.

Uit ons onderzoek blijkt dat slechts 1 op de 3 deelnemers wist dat er zulke grote kwaliteitsverschillen als bij de prostaatkankeroperaties in de Nederlandse zorg kunnen zijn. Een groot deel (43%) wist wel dat er verschillen kunnen zijn, maar niet dat ze zo groot zijn. 1 op de 5 deelnemers ging er zelfs vanuit dat het voor de kwaliteit helemaal niet uitmaakt in welk ziekenhuis in Nederland je komt: “Helaas weten we dat de praktijk anders is. Ziekenhuizen weten van zichzelf op welke behandelingen zij goed en minder goed scoren, maar die data zijn voor patiënten niet tot nauwelijks inzichtelijk of überhaupt beschikbaar. Dat moet veranderen. Het is niet te begrijpen dat deze essentiële informatie niet wordt gedeeld met de patiënt,” aldus Schellekens.

Patiënten willen kwaliteit weten, vooral bij complexe ingrepen
De leden van ons zorgpanel zijn gevraagd of zij - als ze voor een bepaalde behandeling of operatie naar een ziekenhuis of kliniek zouden moeten -  zouden willen weten welk ziekenhuis of kliniek hier goed in is en welke minder goed. 60% zou dit willen weten, 35% geeft aan dat dit afhangt van het type behandeling of operatie en 5% hoeft dit inzicht niet of twijfelt erover.

Hoe complexer de behandeling is, hoe groter de behoefte lijkt aan informatie hierover. Meer dan de helft van de deelnemers vindt dat deze informatie op dit moment niet of niet makkelijk te vinden is. Schellekens is het daarmee eens: “Natuurlijk hoor je weleens goede verhalen over een behandeling in een bepaald ziekenhuis. En her en der is er ook wat objectieve kwaliteitsinformatie beschikbaar. Maar het is te weinig en helemaal niet goed inzichtelijk en te vergelijken voor patiënten. De kwaliteit van zorg in Nederland is een black box. Patiënten kunnen hierdoor geen passende keuze maken.”

Patiënten vertrouwen op verwijzing van (huis)artsen
Deelnemers aan het onderzoek geven aan dat er meer informatie over kwaliteit beschikbaar moet komen voor patiënten. In dat licht is het interessant dat uit het onderzoek ook blijkt dat 61% van de deelnemers die onlangs een complexe behandeling onderging voorafgaand aan die behandeling genoeg informatie over kwaliteit zegt te hebben gehad. Vaak noemen deelnemers huisartsen en andere doorverwijzers als belangrijke bronnen voor hun informatie over kwaliteit: “Veel patiënten vertrouwen blind op de doorverwijzing van hun huisarts. Maar huisartsen hebben, net als patiënten, ook geen inzicht in de kwaliteitsinformatie van ziekenhuizen. Ze weten natuurlijk vaak wel welke specialisten in de regio in het algemeen goed staan aangeschreven. Maar dit is niet gebaseerd op goed onderbouwde, objectieve informatie. Dus hoe goed kunnen zij patiënten hier dan echt over informeren?” vraagt Schellekens zich af.

Andere manieren waarop patiënten op dit moment aan kwaliteitsinformatie proberen te komen zijn contact met lotgenoten, het bezoeken van websites van zorgaanbieders en het afstruinen van social media. Eén van de deelnemers uit het onderzoek stelde zelfs voldoende op de hoogte te zijn geweest van de kwaliteit van een bepaalde chirurg door zijn LinkedIn-pagina te bezoeken. Veel patiënten denken voldoende op de hoogte te zijn, maar kunnen dat niet zijn omdat informatie hierover simpelweg niet beschikbaar is: “Wij zijn daarom ook blij met de onlangs door de Tweede Kamer aangenomen motie waarin voor meer transparantie over kwaliteit van zorg werd gepleit en werd opgeroepen tot actie. Als Patiëntenfederatie verwachten wij dat hier heel snel stappen in worden gezet,” aldus Schellekens.

Rapportage transparantie over kwaliteit

Bron:  Patiëntenfederatie Nederland

Tags bij dit artikel:

• huisartsen
• kwaliteit
• Patiëntenfederatie Nederland
• zorgaanbieders
• informatie
• verzekeraars
• kwaliteitsinformatie
• transparanter
• doorverwijzing