Begrip over eigen gezondheidssituatie van belang voor patiënt én zorgverlener

Transparantie in de zorg richt zich steeds meer op informatie over aandoeningen en behandelingen. Hiermee geeft het invulling aan een behoefte bij zowel de patiënt als de zorgprofessional, zo blijkt uit Nivel-onderzoek.

Uit een peiling onder de algemene bevolking blijkt dat mensen tegenwoordig veel zoeken naar informatie over gezondheidsklachten en aandoeningen (60% van de mensen) en behandelingen (37% van de mensen) en minder naar informatie over zorgaanbieders (17% van de mensen). Een mogelijke verklaring is dat mensen veel minder vaak een keuze maken voor een zorgaanbieder. Digitaal zoeken is het meest populair. Hierbij worden zoekmachines als Google vaker gebruikt dan gerichte zoekacties op de websites van bijvoorbeeld Thuisarts.nl of ZorgkaartNederland.nl.

Begrip over eigen gezondheidssituatie van belang voor patiënt én zorgverlener
ensen gaan tegenwoordig vooral op zoek naar informatie om inzicht te krijgen in wat er met hen aan de hand is en wat daarbij zou kunnen helpen. Dat lijkt goed te lukken, want de meesten geven aan dat zij geholpen zijn met de informatie die zij hebben gevonden. Nivel-onderzoeker Nanne Bos: ‘Tegelijkertijd weten we uit focusgroepen met artsen dat zij het belangrijk vinden dat deze informatie beschikbaar is en daar zelf ook intensief aan werken. De perspectieven van patiënten en artsen sluiten hierbij dus goed op elkaar aan.’

Informatie over zorgaanbieders: voor kwaliteitsverbetering of patiëntkeuze?
De groep die zoekt naar kwaliteitsinformatie over zorgaanbieders en zorgorganisaties is met 17% nog steeds substantieel en binnen deze groep geeft de meerderheid aan dat zij geholpen waren met de informatie die zij vonden. Artsen steunen het verzamelen van dergelijke kwaliteitsinformatie ten behoeve van kwaliteitsverbetering, maar plaatsen kanttekeningen bij het gebruik van deze informatie bij het maken van een keuze voor een zorgaanbieder. Hun zorg is dat nuances verloren gaan, bijvoorbeeld omdat het interpreteren van de informatie lastig kan zijn. Nivel-onderzoeker Dolf de Boer: ‘Ook de behoefte van patiënten aan informatie over zorgaanbieders is aanzienlijk, maar vanuit het perspectief van artsen is het duidelijk een stuk ingewikkelder om hier invulling aan te geven.’

Het onderzoek: vragenlijst onder burgers en focusgroepen met artsen
In september 2018 ontvingen 1500 leden van het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het Nivel een vragenlijst over het gebruik van informatie over gezondheid, van wie er 680 de vragenlijst hebben ingevuld (respons 45%). Om het artsenperspectief in beeld te brengen zijn twee focusgroepen gehouden met in totaal vijf huisartsen en tien medisch specialisten.

De Transparantiemonitor 2018
Het onderzoek naar de beschikbaarheid van zorginformatie maakt deel uit van een reeks onderzoeken binnen de Transparantiemonitor 2018 van het Nivel. Dit meerjarige project richt zich op de vraag hoe transparantie zich ontwikkelt in de zorg en wat dat oplevert.

Eerder verschenen onderzoek binnen de Transparantiemonitor 2018: Transparantie in de zorg verbreed: van informatie over zorgaanbieders naar informatie over effecten van behandelingen.